میل سونداژ و یا میل کاوش بهمن (avalanche probe) چیست؟
به جواب این سوال را در این مطلب میپردازیم. لطفا به فیلمی که در پایان این مقاله هست نیز توجه بفرمایید.
در تمام فصل زمستان کوهستان « اوخر پائیز تا اواسط بهار» که احتمال خطر سقوط بهمن وجود دارد، لازم است ما به عنوان کوهنورد و یا فعال در کوهستان اطلاعات بیشتری در زمینه لوازم و ابزارهای نجات از بهمن فرا بگیریم. این آشنایی ها میتواند صدمات و تلفات ناشی از حوادث کوهستان و خصوصا بهمن را بکاهد.
در این مقاله فقط به میل سونداژ و کمی در مورد نحوه کارکرد آن میپردازم. در مطلب دیگری با این ابزار و تکنیکها و تاکتیکهای گوناگون استفاده آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
میل های سونداژ (avalanche probe) یکی از تجهیزات استاندارد و ضروری همراه کوهنوردان با اسکی تورینگ است و در عملیات جست و جو و امداد مصدومین بهمن برف از ابزارهای اصلی بشمار میآید.
به این وسیله گاهی «میل کاوش بهمن» و یا «میل بهمن» نیز گفته میشود.
این ابزار فلزی بظاهر ساده در در اندازه‌های مختلف و کیفیت‌های مختلف ساخته میشوند.
- میل سونداژ فوق سبک که از کربن ساخته میشند
- میل سونداژ سبک که نوع ارزان قیمت است و برای افرادی که قصد دارند فقط یکی از دورهای آموزشی را سپری کنند، مناسب است. و پس از آن شاید سالی یکی دوبار در برنامه‌ای به همراه ببرند.
- میل سونداژ آل راوندر که به نسبت قیمت و وزن و آلیاژ و نوع قفل و نوع طنابچه و یا سیم چفت آن انتخاب بسیار خوبی است. معمولا در اندازه ۲،۴۰ – ۲،۸۰ – ۳،۲۰ در بازار بفروش میرسند.
- میل سونداژ گاید که نوع حرفه‌ای تر نوع آلراوندر هستند. مناسب برای سرپرست گروهها، راهنمایان و تیم‌های واکنش سریع نجات و امداد بهمن.
چه در زمانی که از ترنسیور استفاده می کنیم و یا ترنسیوری همراه نداریم، به کمک این وسیله و تکنیکهای مختلف میتوان محل و عمق قربانی را تعیین کرد. حتی اگر مصدوم گرفتار در بهمن از دیگر وسایل مانند ترنسیور ٬ توپ بهمن و یا نخ بهمن استفاده نکرده است. و یا هنگامی که تیم‌های امداد از «سیستم ردیابی رِکو» استفاده میکنند، میل های سونداژ کاربردی ترین راه برای تعیین محل قربانی می باشد.
البته این تعیین محل قربانی راه و روش‌های خودش را دارد که باید بصورت انفرادی و تیمی همه ساله تمرین شود.
یک ست میل سونداژ در کنار یک ترانسیور و یک بیلچه آلمینیومی از ضروریترین تجهیزات برای یافتن مصدوم گرفتار شده در زیر آوار بهمن بشمار میآید. استفاده از آن تکنیکهای متفاوت تکنفره و گروهی دارد و باید مرتبا تمرین شود. چه در عملیات نجات گروهی و یا انفرادی.
شرکت های مختلفی میلهای سونداژ را تولید می کنند. تفاوت آنها در طول٬ نوع آلیاژ ٬ نوع سیستم اتصلات آنها و البته قیمت است.
میل سونداژهای از شرکت پیبس بفروش میرسد که یک «گیرنده» امواج رادیویی در فرکانس رایج ترانسیورها، متصل دارد. دامنه جستجوی آن فقط حدود چند متر مربع است و نه بیشتر.
طول میل سونداژ: در حال حاضر سه اندازه در بازار موجود است ۲،۴۰ – ۲،۸۰- ۳،۲۰ سانتیمتر.
این طولها در قطعات ۴۰ سانتیمتری تقسیم میشوند که توسط یک طنابچه و یا سیم فلزی به هم متصل هستند و توسط یک قفل فیکس میشوند.( مانند تیرکهای آلیمینیومی چادر کمپ و ارتفاع این قطعات فلزی ۴۰ ثانتی به یکدیگر متصل و توسط یک قفل فیکس میشوند و در نهایت یک میل یا واحد را تشکیل میدهند) .
عموما این قطعات ۴۰ سانتی رنگهای مختلفی دارند و حداقل ده سانت به ده سانت نیز علامتگذاری شده اند.
شنیده ام! اما هنوز ندیدم! که در کانادا میل سونداژ با ارتفاع ۴ متر نیز وجود دارد.
آلیاژ استفاده شده در ساخت میل سونداژ
میل های سونداژ معمولا از آلومینیوم ساخته می شوند ولی مانند بقیه ابزارها که امروزه از کربن برای تولید آن ها استفاده می شود٬ این وسیله نیز استثنا نبوده و مدل هایی با جنس کربن نیز تولید می شود.
مهمترین تفاوت میان میل سونداژ کربنی و آلومینیومی تفاوت وزن آن ها می باشد. میلهای کربنی مقداری سبک تر می باشند. البته این دو مدل تفاوت دیگری نیز دارند و آن تفاوت قیمت آن ها است!
تجربه شخصی: میل آلمینیومی در ارتفاع و سرما هنگام عملیات جستجو راحتتر از میل سونداژ با الیاژ کربن کار میکند. خوش دست‌تر است. میل سونداژ با آلیاژ کربن اما سبکتر است.
انواع ترکیبی از آلیمینیوم و کربن نیز تولید میشوند و این انتخاب شاید قدری مناسبتر و سبکتر از فقط آلمینیومی باشد.
سیستم اتصالات و قفل میل سونداژ : برندهای مختلف از سیستم اتصالات و قفل‌های گوناگونی استفاده میکنند.
مدلهای گاید این میل سونداژها از سیم مغزی فلزی و قفل مطمعن‌تری بهره میبرند اما لازم است که به وزن آن هم توجه کنیم.
قیمت: میل سونداژهای آلومینیومی قیمتی در حدود ۶۰ دلار دارند ، مدل های گاید حدود ۸۰ دلار و مدلهای کربنی حدودا ۱۱۵ دلار می باشند.
چند توصیه:
در صورت امکان میل سونداژی را انتخاب کنید که قطعات میل آن (قطعات ۴۰ سانتی) با رنگهای مختلف و درج عدد سانتیمتر که ده سانت به ده سانت تقسیم و علامت گزاری شده اند. این درجه بندی باعث میشود در شرایط بحرانی، عمق برف و احیانا عمق دفن مصدوم را بهتر محاسبه کرد. این محاسبه در عملیات نجات اهمیت دارد. و یا هنگام محاسبه و بررسی پروفایل دامنه و حجم برف میتواند کمک موثری باشد.
از خرید میل سونداژ پلاستیکی خودداری کنید.
از خرید میل سونداژ که قطعات میل آن در اندازه های نامتعارف هستند خودداری کنید. حتی اگر قیمت مناسبی دارند. مگر اینکه مطمعن هستید در حمل آن و در داخل کوله مشکلی ندارید.
میل سونداژی انتخاب کنید که قطر نوک پیکان آن قدری از قطر کل میل سونداژ بیشتر است.
یک ست میل سونداژ به همراه یک بیلچه برف و یک ترنسیور از ابزارالات استاندارد برای اسکی کوهستان محسوب میشوند و معمولا در یک پک و ست بفروش میرسند. آنها از لحاظ قیمت قدری مناسبتر از خرید تک به تک هستند.
به همراه نداشتین این ست در برنامه های اسکی کوهستان و برنامه های فنی صعود زمستانی، میتواند عواقب جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. بخصوص وقتی بدانیم در اکثر حوادث ریزش بهمن دقایق اولیه دقایق طلایی و نجات بخش برای نجات فرد گرفتار در بهمن است. مهمتر وقتی میشود که تعداد مصدومین بیشتر از یک نفر است.
نظرتان را به دیدن فیلمی کوتاه راجع به این ابزار دعوت میکنم.
ابزارهای سه گانه جستجو و نجات بهمن چیست؟
تدوین و گردآوری: امیر سعید احمدی
