نانگاپاربات « Nanga Parbat» یکی دیگر از قلههای هشت هزار متری است که تاکنون کوهنوردان زیادی در مسیر صعود به نانگاپاربات جان خود را از دست دادهاند و همین امر هم باعث شده لقب کوهستان قاتل را به این منطقه کوهستانی بدهند.
نانگاپاربات یا نانگاپارواتا به معنای کوه عریان است، که نامی بسیار با معنا برای کوه است. هر چند به این کوهستان در گویش محلی دیامر میگویند که سلطان کوه ها معنا می دهد. ارتفاع آن ۸۱۲۶ متر از سطح دریا و نهمین قله بلند روی زمین است که در پاکستان قرار دارد.
این کوه در منطقه گیلگیت، بالستان، پاکستان، در رشته کوه کاراکروم قرار دارد. نانگاپاربات تیغه مهیبی است که در قسمت غرب سلسله جبال هیمالیا به ارتفاع ۷۰۰۰ متر از سطح رودخانه ایندوس سر به آسمان کشیده و ۲۴۰۰ کیلومتر از قله اورست بلندترین قله جهان فاصله دارد.
افسانه ای محلی: هنگام طلوع خورشید دودی غلیظ آن جا را فرا می گیرد. گویی خدایان در حال طبخ نان هستند.
نام قله | نانگاپاربات، دیامیر |
ارتفاع | ۸۱۲۶ متر |
برجستگی | ۴۶۰۸ متر |
موقعیت | پاکستان، منطقه گیلگیت، بالستان |
اولین صعود | ۳ جولای ۱۹۵۳ توسط هرمان بول هیئت آلمانی، اطریشی |
اولین صعود زمستانی | ۲۷ فوریه ۲۰۱۶ |
بهترین ماه های صعود | ژوئن، جولای، آگوست، سپتامبر |
نزدیک ترین شهر | چیلاس |
نزدیک ترین فرودگاه | راولپندیشناشن |
نخستین تلاش ها: نانگاپاربات در قرن نوزدهم توسط اروپائیان رویت شد. برادران شلانتوئیت که اهل مونیخ بودند در ۱۸۵۴ به این سوی از کره خاکی گام نهادند. آنها تصویری از کوه را ترسیم کردند که امروزه به عنوان نخستین عکس از نانگاپاربات شناخته می شود. اما با کشته شدن یکی از دو برادر در سال ۱۸۵۷ در کاشگار نفرین های نانگاپاربات آغاز شد که تا امروز نیز ادامه داشته و کوه عریان هر سال کوهنوردانی را اسیر نفرین های خود می کند و زمانی که در نخستین تلاش های کوه ۱۶ نفر از جمله ۷ کوهنورد و ۹ باربر بر روی کوه جان شان را از دست دادند لقب زشت کوه قاتل بر روی نانگاپاربات نهاده شد.
در واقع داستان صعودهای این کوه در همین زمانی آغاز شد که باز می گردد به سال ۱۸۹۵ که یک هیئت انگلیسی به رهبری ای.اف.مومری بر روی جبهه های جنوب و غربی کوه شروع به تلاش برای پیدا کردن راهی جهت صعود قله کرد. بهمنی عظیم کوهنوردان را در دل کوه قاتل مدفون کرد و آن ها اولین قربانیان درون کوهستان بودند.
آمار کشته ها: صعود به نانگاپاربات از مشکل ترین صعودهای هیمالیانوردی است. هم اکنون «نانگاپاربات» با بیش از ۶۰ کشته پس از آناپورنا دارای بیشترین کشته ها (به نسبت صعودها) در میان کوه های ۸۰۰۰ متری هیمالیا است.
دشواری صعود: نانگاپاربات دارای سه رخ پهناور است. جبهه «راکیوت» که بر بخش شمالی کوه مسلط گشته، جبهه نقره فام جنوبی و فلات گسترده آن و رخ پر عظمت دیامیر که با بخشی صخره ای آغاز و بعد به شکل یخشار (آبشار یخی) کوه را در بر گرفته است. جبهه «روپال» نیز که در بخش جنوبی قرار گرفته را می توان بزرگ ترین جبهه صخره ای کوه های جهان نامید، که با حدود ۴۵۰۰ متر ارتفاع از سطح دره ها قد برافراشته است. رینهولد مسنر اولین فاتح این جبهه روپال را کاری فراتر از دشوارترین صعودهای آلپ می داند.
در مطالعات صورت گرفته از سوی اداره جغرافیای پیشاور به همراه گروهی از زمین شناسان آمریکایی پیدایش نانگاپاربات را مربوط به ۴۰۰۰۰۰ سال قبل و درست زمانی که شبه قاره هند به قاره اوراسیا برخورد کرد می دانند. آن ها معتقدند در میان کوه های جهان نانگاپاربات سریع ترین رشد را داشته و این کوه همچنان در حال بالا رفتن است.
دسترسی به کوه از طریق بزرگراه قراقروم بسیار راحت است. گرچه صعود آن چنان راحت نیست. سال ها پیش از اولین صعودها، نانگاپاربات را راحت ترین کوه ۸۰۰۰ متری دنیا می دانستند. اما نخستین تلاش ها خلاف این را ثابت کرد. یخچال های ناپایدار و طوفان های یکنواخت و دائمی در کنار بهمن های هولناک جشن کوچک نخستین فاتح کوه بودند. هرمان بول با موفقیت کوه را فتح کرد اما این صعود به بهای از دست رفتن ۳۱ کوهنورد و باربر در تلاش های قبلی امکان پذیر شد.
کشتار ۲۰۱۳: در ژوئن ۲۰۱۳ مردانی که لباس شبه نظامیان پاکستانی را به تن داشته با آتش گشودن به روی گردشگران خارجی در کوهپایه «نانگاپاربات» دست کم ۹ نفر از آن ها و یک پاکستانی دیگر را کشتند. در آن زمان روزنامه نیویورک تایمز و برخی دیگر رسانه های آمریکایی با اعلام ۱۰ کشته گفتند: در میان کشته شدگان ۵ اوکراینی، ۲ چینی، یک نپالی، یک شهروند با گذرنامه آمریکایی و راهنمای پاکستانی آن ها قرار دارند؛ طالبان پاکستان که یکی از اعضایش مسئولیت این حمله را بر عهده گرفته است می گوید آن را برای گرفتن انتقام از حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی به این گروه و کشتن ولی الرحمان، از مقام های بلندپایه آنها، انجام داده است.
تاریخ صعودها در قله نانگاپاربات
- ۱۸۹۵ اولین تلاش در کوه ، تا ارتفاع ۶۱۰۰ متری، آلبرت مومری
- ۱۹۳۴ صعود آلمانها تا ارتفاع تقریبی ۷۹۰۰ متری
- ۱۹۳۷ مرگ ۱۶ کوهنورد بر اثر بهمن
- ۱۹۳۹ جستجو به دنبال مسیری آسانتر در جبهه دیامیر. در جریان این اکتشاف چهار نفر از کوهنوردان توسط سربازان انگلیسی دستگیر شدند و یکی از آنها به تبت فرار کرد.
- در سال ۱۹۵۳ اولین صعود به این قله از طریق گرده راخیوت صورت پذیرفت. هرمان بول به عنوان یکی از اعضای تیم اتریشی-آلمانی به سرپرستی هرلیخ کوفر. براساس داستان اولین صعود به این قله کتاب حماسه نانگاپاربات نوشت.
- دومین صعود به این قله، توسط تونی کینشوفر، زیگفرد لاو و مانهارد. از جبهه دیامیر انجام شد. این مسیر در حال حاضر به عنوان نرمالترین کوه شناخته میشود. این مسیر از قسمت چپ جبهه دیامیر بالا میرود.
- در سال ۱۹۷۰ برادران مسنر اولین صعود از جبهه روپال را به انجام رساندند. آنها از جبهه دیامیر به پایین برگشتند. در مسیر یکی از آنها بر اثر بهمن جان خود را از دست داد.
- ۱۹۷۶ گشایش مسیری دیگر در رخ روپال ، به نام مسیر شل Schell
- ۱۹۷۸ اولین صعود کاملا انفرادی یک ۸۰۰۰ متری توسط رینهولد مسنر.
- ۱۹۸۴ لیلیان بارارد به همراه همسرش موریس اولین زن صعود کننده به این قله بود که به همراه همسرش به این قله صعود کردند.
- ۱۹۸۶ صعود به قله از طریق ستون جنوب شرقی در سمت راست رخ روپال توسط یرزی کوکوچکا، کارلوس کارسولیو، زیگموند هنریخ، اسلاومیر لوبودزینسکی .
- ۲۰۰۵ امداد هوایی توماس هومار در رخ روپال توسط ارتش پاکستان
- ۲۰۱۲ صعود یال مازنو توسط سندی آلن و ریک آلن – برنده کلیگ طلایی فرانسه.
- نانگاپاربات رتبه اول را در بین هشت هزار متری ها در بیشترین صعود را در فصل زمستان به خود دیده است.
فصل صعود به نانگاپاربات
فصل صعود نانگاپاربات از ژوئن تا سپتامبر می باشد. خارج از این دوره زمانی وجود برف زیاد در ارتفاعات بالا می تواند مساله ساز شود. زمستانی فوق العاده سرد در اینجا کوهنوردان را به مبارزه فرا می خواند.
صعود زمستانی نانگاپاربات
این کوه در بین هشت هزار متری ها بیشترین تلاش را در زمستان به خود دیده است.
- صعودهای ایران: زنده یاد لیلا اسفندیاری، کاظم فریدیان، سهند عقدایی، محمد نوروزی، حسین ابوالحسنی، مرحوم احسان پرتوی نیا٬ رضا شهلایی و عظیم قیچی ساز کوهنوردان ایرانیهستند که این قله را. صعود کرده اند.
گردآوری امیر سعید احمدی
ترجمه از مطلبی در سایت قره قروم