در سال ۲۰۱۹ میلادی، فدراسیون جهانی کوهنوردی اعلامیهای صادر کرد مبنی بر ثبت “Alpinism” (در معنای عام کوهنوردی) و افزودن واژه آلپینیسم به فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو. در این تعریف آمده است:
اکنون ممکن است که سوال پیش بیاید که معنی این دو واژه، alpinism و alpinist، چیست و تفاوت آنها با «کوهنوردی و کوهنورد» در چیست؟ این سوال بسیار خوبی است.
بر اساس برداشت و تجربه شخصیام، من این دو واژه را به شکل زیر تعریف میکنم؛ توجه داشته باشید که این تعریف صرفاً مربوط به کوهنوردی فنی است و شامل کوهپیمایی، طبیعتگردی، گردشگری در کوهستان، یا کوهنوردی تجاری نمیشود. این تفکیک به منظور تأکید بر جنبههای فنی و تخصصی آلپینیسم است که بسیار فراتر از فعالیتهای تفریحی ساده یا تجاری در طبیعت است.
آلپینیسم (Alpinism)
آلپینیسم برابر است با خالصترین تعریف از کوهنوردی؛ کوهنوردی اکتشافی و فنی در مناطق معمولاً بکر و کمتردد، و گاهی دستنخورده. این نوع کوهنوردی بر پایه اصول تکنیکهای کوهنوردی فنی (سنگ، برف، یخ) و اصول تعریفشده اخلاق کوهنوردی استوار است، و با بهرهگیری از «تاکتیک» سبک صعود آلپی—در مقابل تاکتیک محاصرهای—برای فعالیتهای پیشگامانه و اکتشاف و بازگشایی مسیرهای جدید در کوهستانهای جهان صورت میگیرد.
آلپینیست (Alpinist)
آلپینیست به فرد کوهنوردی اطلاق میشود که به فنون و تکنیکهای کوهنوردی فنی (سنگ، برف، یخ) اشراف کامل دارد. این فرد بر پایه اصول تعریفشده اخلاق کوهنوردی عمل میکند و با بهرهگیری از «تاکتیک» صعود به سبک آلپی و بر اساس تواناییها و مسئولیتهای شخصی خود، در اکتشاف و بازگشایی راهها و مسیرهای جدید در مناطق کوهستانی جهان و گاهی در مناطق دستنخورده فعالیت میکند.
در خصوص معنی و تفسیر این دو واژه و اشتراکات و تفاوتهای آنها با «کوهنوردی» و «کوهنورد»، مطلب دیگری دارم که نظرتان را به آن جلب میکنم.
گردآوری و تدوین: امیر سعید احمدی