تکنیک های صعود با کلنگ و تبر یخ:
در مقالهی “گامبرداری با کرامپون” آموختیم که بسته به درجه شیب، برای گامبرداری با کرامپون، میتوان از تکنیکهای مختلفی استفاده کرد. صعود از شیبهای با درجه بیشتر از ۶۰ درجه بطور طبیعی و معمولاً با استفاده از تکنیک فرونت پوینتینگ یا همان تکنیک آلمانی انجام میشود. از شیب با درجه ۶۰ به بالا، به دلیل تندی شیب و سطح زمین که روی آن حرکت میکنیم متراکم و با یخ زده است، استفاده از دستان برای حفظ تعادل و توزیع انرژی اجتنابناپذیر است. در اینجا وجود کلنگ کوهپیمایی با تیغه و دسته تکنیکال یا تبر یخنوردی به همراه پشتیبانی از طریق طناب حمایت ضروری میشود.
توضیح: این مطلب، در حالی که یک مقاله مستقل است، میتواند به عنوان ادامه و بخش تکمیلی مطلب “تکنیکهای گام برداری با کرامپون” نیز مورد توجه قرار گیرد. پیشنهاد میکنم مقاله “تکنیکهای گام برداری با کرامپون” را نیز مطالعه کنید.
همچنین توصیه میکنم فراگیری این تکنیکها پس از آشنایی و تجربه کافی با انواع گامبرداری در برف بدون کرامپون و کسب تجربه در گامبرداری با کرامپون در شیبهای یخزده انجام شود.
یادگیری این تکنیکها پیشنیاز آموزش یخنوردی است.
آنچه در این مقاله خواهیم خواند:
صعود از سطح یخ زده
هنگام گامبرداری با کرامپون و با روش فرانت پوینتینگ یا همان روش آلمانی که همان استفاده از نیشهای جلوی کرامپون برای صعود است، بدست گرفتن تبریخ درشیبهای متفاوت می تواند حالتهای گوناگونی داشته باشد.

در یک روش که برای یخ های نرم و یا برف های سفت قابل اجرا است می توانید تبریخ خود را از قسمت بیلچه بگیرید و تیغیه آنرا در ارتفاع و محدوده پهلوی و کنار کمر خود در یخ فرو کنید تا باعث حفظ تعادل شود. (تصویر شماره۱)
این روش برای عبور کردن از مسیرهای کوتاه و قسمتهای نسبتاً شیبدار که مستلزم چند حرکت تیغههای جلویی کرامپون هستند، مناسب است.
توجه داشته باشید که در این روش باید بدن خود را کمی از سطح یخ دور نگاه دارید. مرکز ثقل کمی نزدیک به سطح و وزن بروی کرامپون است. (تصویر شماره ۲)

در روش بعدی می توانید سر تبر یا کلنگ را همانند خنجر و در حالت ترمز کردن در دست بگیرید و تیغه را بالاتر از سطح شانه خود در یخ فرو کنید. از این روش برای نقاطی استفاده میشود که شیب برای فرو بردن تبر در اطراف سطح کمر تندتر است. (تصویر شماره ۳)

در زمانی که یخ کمی سخت باشد و تبریخ با نیروی دست و به حالت خنجر فرو نرود، میتوانید از بدنه تبریخ و حالت ضربه زدن استفاده کنید و در هر مقدار از صعود، از قسمت سر تبریخ شبیه به لنگر جهت بالا رفتن کمک بگیرید. (تصویر شماره ۴)

در یک روش دیگر، تبر خود را در برف یخ زده یا سطح یخ بکوبید و از بدنه تبر برای بالا کشیدن خود استفاده کنید. این روش برای صعود یخ با شیب تند و یخهای محکم بسیار موثر است. (تصویر شماره ۵)

در مسیرهای پرشیب یخی که حفظ تعادل توسط تیغههای جلویی کرامپون دشوار است، استفاده از دو تبریخ ضروری است. استفاده همزمان از دو تبریخ حالتهای مختلفی را فراهم میکند.
در حالت دو تبره، میتوانید روشهای مختلف ضربه زدن و دست گرفتن تبر را با هم ترکیب کنید. به عنوان مثال، یک تبر را از دسته به حالت ضربهای و تبر دیگر را به حالت خنجری یا از هر دو تبریخ به حالت خنجری استفاده کنید. (تصویر شماره ۶)

تکنیک های صعود با کلنگ و تبر یخ (تصویر شماره ۶)
در روش آخر، که بیشتر برای شیبهای تند و عمودی و معمولاً با پشتیبانی از طناب حمایت استفاده میشود، میتوانید هر دو تبریخ خود را از انتهای دسته گرفته و به صورت متناوب به یخ ضربه بزنید. این روش امروزه پرکاربردترین روش برای بدست گرفتن تبریخ در صعودهای یخی است (تصویر شماره ۷) که در مطالب مربوط به صعود آبشارهای یخی به آن مفصلتر میپردازم.

فرود از سطح یخ زده
وقتی یک شیب یخی را صعود میکنید، باید به فکر پایین آمدن از آن هم باشید. زمانی هم ممکن است در برگشت از کوهستان، مسیر یخی چند متری را که صبح صعود کردهاید را بخواهید فرود بیایید. برای پایین آمدن از شیبهای یخی هم مانند صعود، چندین روش وجود دارد که میتوان با تمرین، انجام آنها را به راحتی فرا گرفت.
ابتداییترین روش برای پایین آمدن کندن جای پا است. در این روش میتوانید همانند کندن جای پا در صعود، در پایین آمدن هم جای پا درست کنید و به راحتی از آن فرود بیایید. (تصویر شماره ۸)

روش دیگر برای پایین آمدن از شیبهای کم و متوسط، استفاده از درگیری تمام نیشهای کرامپون با یخ است (روش فرانسوی). در این حالت میتوانید به شکل نیمهنشسته و با کل کف کرامپون به سمت پایین، فرود بیایید. در این حالت باید تبر یا کلنگ خود را طبق شکل زیر در دستتان به صورت آماده نگه دارید. (تصویر شماره ۹)

اگر شیب مسیر به گونهای بود که نمیتوانستید بدون کمک تبریخ پایین بیایید، میتوانید از سخمه تبر یا کلنگ خود به صورت عصا در کنار بدن، همانند شکل زیر استفاده کنید. (تصویر شماره ۱۰)

اگر در فرود خود ایمنی بیشتری را میخواهید، میتوانید تبریخ خود را در کنار بدن بکوبید و آن را از انتهای بدنه بگیرید. همزمان با پایین آمدن، دستتان را همانند شکل زیر به سمت سر تبر سر بدهید. (تصویر شماره ۱۱)

اگر در هنگام پایین آمدن شیب مسیر تند شد یا نیاز به تراورس مسیر با پشتیبانی طناب حمایت بود، میتوانید از تبریخ در حالت پشتیبانی و لنگری که در بخش صعود گفته شده است استفاده کنید. (تصویر شماره ۱۲) یا میتوانید از روش صعود آلمانی توسط دو تبر فرود بیایید.

گردآوری و تالیف: امیر سعید احمدی