ابراهیم نوتاش، نامی آشنا در میان جامعه‌ی کوهنوردی ایران، نه تنها به دلیل فعالیت‌های برجسته‌اش در این عرصه بلکه به خاطر نقش‌آفرینی‌اش در توسعه‌ی فرهنگ کوهنوردی و آموزش‌های تخصصی در بین کوهنوردان ایران شناخته شده و مورد احترام جامعه کوهنوردان است.
اگر با تاریخچه باشگاهای کوهنوردی ایران و صعودها و تلاشهای که در منطقه تخت سلیمان و علم کوه در پیش و بعد از انقلاب صورت گرفته٫ جشنواره بینظیر و پیشگام بیستون و تفاهم‌نامه‌های همکاری سازمانهای کوهنوردی ایران و فرانسه آشنا باشید٫ خیلی زود با نام ابراهیم نوتاش برخورد میکنیم. در ادامه، با زندگینامه‌ی ابراهیم نوتاش، یکی از بزرگان و پیشکسوتان کوهنوردی معاصر ایران، که حق انکار نشدنی بر گردن کوهنوردی معاصر ایران دارد٬ اشنا خواهیم شد.
ابراهیم نوتاش در دهم دی‌ماه سال ۱۳۲۱ در تهران چشم به جهان گشود. (پدر) ابراهیم نوتاش یک نظامی بود و مدتی نیز فرماندهی تیپ همدان را بر عهده داشت. درسالهای نوجوانی ابراهیم نوجوان (۱۴ ساله) همراه با گروهی از افسران تیپ همدان به قله‌ی الوند صعود کرد.و اولین کوهپیمایی خود را همراه ان افسران تجربه کرد. ابراهیم نوتاش دوران دبیرستان را در البرز تهران در رشته‌ی ریاضیات به پایان رساند و پیش از ورود به دانشگاه، همراه با برخی دوستانش، در کوه‌های شمال تهران برنامه‌های کوهنوردی برگزار کرد.
پس از ورود به دانشکده‌ی فنی دانشگاه تهران (رشته‌ی الکترومکانیک) در سال ۱۳۴۰، در فعالیت‌های کوهنوردی این دانشکده شرکت کرد.
در آن زمان محمود فتوحی مربی‌کوهنوردی دانشگاه بود و نوتاش با آموزش‌هایی که دید، شروع به دیواره‌نوردی و صعود به قله‌های بلندتر کشور کرد. همچنین در دوره‌های کوهنوردی‌ای که زنده‌یاد فریدون نجاح (دستیار فتوحی) برگزار می‌کرد، شرکت کرد.
در سال ۱۳۴۲ مسئولیت کوهنوردی دانشکده را بر عهده گرفت و «اتاق کوه» را در آنجا پایه‌گذاری کرد. این اتاق نقش برجسته‌ای در تاریخ کوهنوردی ایران و در جریان‌های اجتماعی پیش از انقلاب داشته است.
در سال ۱۳۴۲، کلاس کارآموزی‌کوهنوردی فدراسیون کوهنوردی را با مربیگری محمد اعظمی گذراند. در همین سال، همکاری با سازمان کوهنوردی ابرمرد را که فتوحی، نجاح، زنده‌یاد نادر ابراهیمی (نویسنده و فیلمساز) نیز در آن عضویت داشتند، آغاز کرد و تا سال ۱۳۴۸ در آن سازمان عضویت داشت.
در سال ۱۳۴۶ عضو تیمی بود که نخستین تلاش ایرانی برای صعود دیواره‌ی علم کوه را به انجام رساند (در این برنامه فریدون نجاح و ابراهیم بابایی، مسیر هاری رست- امیرعلایی را تا سر تراورس فرانسوی‌ها صعود کردند. کمی پیش از این صعود، ناصر گارسچی و حسین عدیلی روی این مسیر تا نقطه‌ای پایین‌تر—بالای کلاهک دوم—رفته بودند). نقل میشود نوتاش برای این صعود تعداد زیادی میخ سنگ‌نوردی نیز ساخته بود.
در سال ۱۳۴۷ به عنوان مهندس ناظر ساختمان‌ها در ستاد ارتش مشغول به کار شد و در آنجا «سازمان کوهنوردی ستاد» را با همکاری نصرت‌الله نوری پایه‌گذاری کرد. او تا سال ۱۳۵۳ در ستاد و به عنوان سرپرست سازمان کوهنوردی آن مشغول بود. این تشکیلات کوهنوردی هنوز هم در ارتش وجود دارد و فعال است. در سال ۱۳۵۰، مسئول کوهنوردی نیروی زمینی شد و مدال ورزشی کمیته‌ی ملی المپیک ایران را دریافت کرد.
در سال ۱۳۴۸، ابراهیم نوتاش، ابراهیم بابایی عمامه، کیومرث بابازاده، غلامحسین وهاب زاده، احمد یزدانی، غلامرضا دانشور، محمد ارضی، منوچهر افشار، و انوشیروان رستم پور که که پیش از این تاریخ در «سازمان کوه نوردی ابَرمرد» (تاسیس: ۱۳۳۶) فعالیت می کردند از آن باشگاه جدا شد و گروه کوهنوردان آرش (باشگاه کوهنوردان آرش کنونی) را در مهر ماه همان سال پایه‌گذاری کردند. هدف از این جدایی، تأسیس سازمانی بود که بیشتر به کارهای فنی و نوآوری‌های کوهنوردی بپردازد. نوتاش تا سال ۱۳۵۸ دبیر گروه کوهنوردان آرش بود و در تمام این سالها (و پس از آن) به عنوان یکی از حامیان اصلی این تشکیلات، چه به لحاظ فکری و چه مادی، شناخته شده بود.
در سال ۱۳۵۲، سرپرست تیمی از گروه کوهنوردان آرش بود که توانست یک مسیر نو روی دیواره‌ی غربی علم کوه باز کند. در همین سال، مدرک مربیگری کوهنوردی خود را از فدراسیون کوهنوردی ایران دریافت کرد.
در سال ۱۳۶۳، به عنوان سرپرست تیم گروه کوهنوردان آرش، «مسیر آرش» را روی دیواره‌ی علم کوه به اتمام رساند؛ کاری که پیش‌تر در سال‌های ۶۱ شروع شده بود در سال ۶۲ ادامه داده شده بود و در نهایت در سال ۶۳ پایان یافت.
نوتاش از سال ۱۳۶۴ به فرانسه مهاجرت کرد. او که در آن سالها در میانه‌های دهه پنجم عمر خود بسر میبرد، با پشتکار تحسین برانگیز در فرانسه دوره های آموزشی برنامه‌نویسی را گذراند و در «سندیکای بین‌منطقه‌ای داده‌پردازی» که امور فناوری اطلاعات چندین شهر حومه‌ی پاریس را مدیریت می‌کرد، به عنوان مدیر پروژه مشغول بکار شد و در انتهای سال ۱۳۸۶ بازنشسته شد.
او از سال ۱۳۸۴ با سازمان بین‌المللی و معتبر Groupe de Haute Montagne (گروه کوهستان بلند، تأسیس ۱۹۱۹) تماس گرفت و با ژان پییر فرسافون (Fresafond)، عضو هیئت مدیره‌ی این سازمان که در سال ۱۳۴۵ عضو تیم گشاینده‌ی «مسیر فرانسوی‌ها» روی دیواره‌ی علم کوه بود، آشنا شد.
به پیشنهاد دوستان و همقطارانش در باشگاه آرش در ایران، نوتاش از این سازمان درخواست کرد تا یک برنامه‌ی همکاری با انجمن کوهنوردان ایران را آغاز کنند. پیگیری‌های جدی و علاقمندانه‌ی نوتاش موجب شد که یک تفاهم‌نامه‌ی همکاری میان سازمان معتبر GHM و انجمن کوهنوردان ایران امضا شود. این تفاهم‌نامه و فعالیت‌های قابل توجه نوتاش برای حفظ و تعمیق روابط کوهنوردی با این تشکیلات و همچنین با فدراسیون کوهنوردی فرانسه، فصل نویی را در فعالیت‌های انجمن کوهنوردان، و شاید کوهنوردی ایران، گشود.
حضور یک تیم سه‌نفره شامل رئیس (Leslie Fusco) و دو نفر دیگر از اعضای هیئت مدیره‌ی GHM در ایران و برگزاری «دوره‌ی آموزش دیواره‌نوردی پیشرفته» در پل خواب (آبان ۱۳۸۶)، حضور سه تیم ایرانی در جشنواره‌ی یخ‌نوردی اکرن فرانسه در سال‌های ۸۶ و ۸۷ و ۸۸، برگزاری یک دوره آموزش یخ‌نوردی برای چند تن از اعضای انجمن در سال ۸۸ در فرانسه، و اجرای چند برنامه‌ی کوهنوردی در آلپ‌ها، از نتایج امضای این تفاهم‌نامه و پیگیری‌های نوتاش بوده است.
مقاله‌ای از نوتاش، درباره‌ی ایران و کوهنوردی در این کشور، در شماره‌ی ۲۰۰۷ سالنامه‌ی Cimes (نشریه‌ی سازمان GHM) به چاپ رسیده است.
او در سال ۱۳۹۰ به عضویت افتخاری GHM درآمد و از سال ۱۳۹۲ نائب رئیس این سازمان معتبر شد. در این سالها، تفاهم‌نامه‌ای هم میان انجمن و فدراسیون کوهنوردی فرانسه، و تفاهم‌نامه‌هایی میان فدراسیون‌های ایران و فرانسه امضا شد؛ تمامی این کارها، با پیگیری‌های نوتاش به انجام رسید.
در سال ۱۳۹۱، در پی تماس با وزارت ورزش و مدرسه‌ی ملی‌کوه‌نوردی و اسکی فرانسه (ENSA)، نوتاش توانست سهمیه‌ی شش نفری سالیانه برای کوهنوردان ایران به دست آورد تا بتوانند در این مدرسه، که ورود به آن آسان نیست و بخشی از هزینه‌هایش توسط وزارت ورزش فرانسه پرداخت میشود، آموزش ببینند.
در همان سال، گروهی از فرانسه به سرپرستی گی اَبِر (Guy Abert)، کوه‌نورد باسابقه و برجسته، به ایران آمدند و مسیرنمای دقیقی از دیواره‌ی بیستون و مسیرهای آن تهیه کردند. گی اَبِر در سال ۱۳۹۲ نیز به ایران آمد و همراه با تیمی از انجمن کوهنوردان، مسیرنمای دیواره‌ی سنگسرسُل (واقع در نزدیکی شهر سنگسر استان سمنان) را تهیه کرد. هر دوی این برنامه‌ها با پیگیری‌های نوتاش به انجام رسید. در ادامه، دو کوه‌نورد برجسته فرانسوی که در اولین جشنواره‌ی بیستون نیز حضور داشتند، فرانسوا برنارد (Francois Bernard) و آنتوان کایرول (Antoine Cayrol)، به سنگسر آمدند و در برگزاری سومین «اردوی سنگ‌نوردی برتر» به انجمن کوهنوردان کمک کردند.
یکی از کارهای برجسته‌ی نوتاش، کمک در پایه‌گذاری و مدیریت سه دوره‌ی «جشنواره‌ی بین‌المللی بیستون» در سال‌های ۸۹، ۹۱، و ۹۳ بوده است که این رویدادها سهم برجسته‌ای در پیشرفت دیواره‌نوردی ایران و معرفی دیواره‌ی بیستون به جهان داشته‌اند.
در سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ با پیگیری نوتاش، دانیل دولاک (Daniel Dulac)، مربی فرانسوی، دو دوره‌ی کلاس آموزش ایمن‌سازی مسیرهای دیواره‌ای را برای تقریبا شصت تن از کوهنوردان ایرانی در تهران برگزار کرد.
در سال ۱۳۹۵ او به همراه رییس سازمان GHM برای حضور و برگزاری آزمون مربیان درجه ۱ کوهنوردی به ایران سفر کردند.
از دیگر فعالیت‌های ورزشی نوتاش، بازی فکری بریج است که از سال ۲۰۰۱ وارد رقابت‌های المپیک شده است؛ در دوره‌ی پیش از انقلاب، او یکی از قهرمانان ایرانی این رشته بوده است. در فرانسه، نوتاش سالها در تورنمنت‌های رسمی بریج شرکت کرده و در سال ۲۰۰۵ نایب قهرمان و در سال ۲۰۰۶ قهرمان این رقابت‌ها شده است.
ابراهیم نوتاش بمانند فعالیت های کوهنوردیشان همچنین قلم فرهیخته و جذابی نیز دارد و چندین گزارش برنامه و مقاله در نشریات ایرانی و فرانسوی از وی بچاپ رسیده. از آخرین فعالیت های نویسندگی ایشان میتوان به ترجمه و چاپ کتاب سرطناب به زبان فارسی و در ایران است.
امروزه ابراهیم نوتاش همچنان در دو کشور فرانسه و ایران زندگی میکند و با جامعه کوهنوردی ایران و فرانسه رابطه صمیمی و نزدیک و تاثیر گذاری دارد.
ابراهیم نوتاش، با تمام فعالیت‌ها و تلاش‌هایش، نه تنها به عنوان یک کوه‌نورد بلکه به عنوان یک فرهنگ‌ساز و آموزگار در جامعه‌ی کوهنوردی ایران و جهان شناخته شده است. او با دقت و جدیتی که در اجرای برنامه‌هایش داشته، و کمک‌های بی‌مانندی که به جامعه کوهنوردان ایران کرده، الگویی برای کوهنوردان جوان است که می‌خواهند در این رشته به موفقیت‌های بزرگ دست یابند.
با آرزوی سلامتی و طول عمری طولانی برای ایشان.
گردآوری و تدوین: امیر سعید احمدی
این مطلب با کمگ مطالب گوناگون از سایت باشگاه آرش و کانون کوهنوردان ایران و مقاله ای به قلم آقای عباس محمدی که خود نیز از پیشکسوتان کوهنوردی هستند و نقل قولهای از آقای علیرضا مهنا گردآوری و تدوین شده است.
