قله گاشربروم ۲ (Gasherbrum II) که با نام کی۴ (K4) نیز شناخته می‌شود. با ارتفاع ۸۰۳۵ متر سیزدهمین نقطه مرتفع جهان است. این قله در مرز پاکستان، گیلگیت-بالیستان و سین کیانگ چین واقع شده است. سومین قله بلند رشته کوه گاشربروم‌ها در منطقه قاراقروم قرار گرفته است. در دورترین نقاط یخچال بسیار وسیع و طویل بالتورو در پاکستان و بعد از چیزی بالغ بر ۷ تا ۱۰ روز پیاده‌روی به کمپ اصلی قله گاشربروم‌ها خواهیم رسید. از آنجایی که منطقه گاشربروم‌ها دارای ۲ قله بالای هشت هزار متر است کمپ اصلی و کمپ ۱ بین این قله و قله گاشربروم ۱ که شانه به شانه به یکدیگر چسبیده‌اند مشترک می‌باشد.
در سال ۱۸۵۶ با سفر توماس جورج مونتگومری (Thomas George Montgomerie)، که عضوی از انجمن جغرافیای سلطنتی بریتانیا بود در سفری که به منطقه کاراکروم داشت نام K4 را به این قله اطلاق کرد که به معنی چهارمین نقطه بلند کاراکروم بود.
خود کلمه گاشربروم نیز از کلمه بالتی به نام rgasha (به معنی زیبا) و brum به معنی کوه تشکیل شده است که تجمیع این دو عبارت به معنی کوهستان زیبا یا کوه زیباست. این معنی و باور با عنوان دیواره درخشانی که در سفر اکتشافی ویلیام مارتین کونوی (William Martin Conway) که در سال ۱۸۹۲ انجام شد نیز تناقضی ندارد. تاکنون ۹۳۰ نفر موفق به صعود این کوه شده‌اند و طبق آمار منتشر شده ۲۱ نفر جان خود را از دست داده‌اند.
آنچه در این مقاله خواهیم خواند:
تاریخچه صعود
- ۱۹۰۹: اکتشاف و بررسی منطقه گاشربروم‌ها توسط دوک آبروزی (Duke of the Abruzzi) و ویتوریو سِلا (Vittorio Sella). به افتخار آبروزی نام یخچال آبروزی به بخشی فرعی از یخچال بالتورو اختصاص یافت.
- ۱۹۳۴: صعود تا ارتفاع ۶۲۵۰ متری کوه توسط یک تیم بین المللی به سرپرستی گونتر دیرن فورث (Günter Dyhrenfurth) انجام گرفت که شامل آندره رخ (André Roch) نیز بود.
- ۱۹۵۶ اولین صعود گاشربروم ۲ توسط اتریشی ها. از طریق مسیر جنوب غربی. بعد از برقراری کمپ یک آنها مجبور شدند به پایین بازگردند. و کمپ، غذا و تجهیزات آنها توسط بهمن در هم کوبیده شده بود. بر خلاف شرایط، آنان تصمیم گرفتند تا یک تلاش سریع در کوه داشته باشند. بعد از گشایش مسیر، کمپ سه را به سمت بالا درنوردیدند. آنها یک شب را در مسیر بیواک کرده و توانستند در ساعت ۱۱:۳۰ روز بعد به قله دست یابند. فیتز مراوک، جوزف لارچ، هانس ویلن پارت.
- ۱۹۷۵ چهار اکسپدیشن در گاشربروم ۲ انجام شد. یکی از این برنامه ها به سرپرستی وندا روتکویچ کوهنورد زن و پیشروی لهستانی انجام گرفت.
- ۱۹۸۴ صعود تراورس گاشربروم یک و دو توسط رینهولد مسنر و هانس کامرلندر.
- ۱۹۸۴ اولین فرود با اسکی از کوه.
- ۱۹۸۶ صعود و فرود از قله در ۳۲ ساعت. توسط کوهنوردان اسلونی.
- ۱۹۹۶ صعود به گاشربروم یک و دو بدون توقف در بیس کمپ تنها در ۴ روز توسط ژان کریستوف لافایل.
- ۱۹۹۷ صعود سرعتی انفرادی به قله در ۹ ساعت و سی دقیقع از بیس کمپ پیشرفته. توسط آناتولی بوکرایف.
- ۲۰۰۶ دو بار صعود به قله در یک هفته توسط سباستین هاگ و بندیکت بوهم.
- ۲۰۰۷ صعود از رخ شمالی توسط کارل اونترکیرچر و دانیل برناسکونی.
- ۲۰۱۱ اولین صعود زمستانی گاشربروم ۲ توسط دنیس اوربکو (Denis Urubko)، سیمون مورو (Simone Moro)، کوری ریچاردز (Cory Richards). درباره این صعود فیلم مستند COLD (سرد) ساخته شده است. تمامی نفرات علی رغم اینکه در بهمنی از نوع درجه ۴ دفن شدند توانستند به سلامت به کمپ اصلی برگردند.
- ۲۰۱۸ اولین صعود رخ غربی کوه توسط آدام بیلکی (Adam Bielecki) و فلیکس برگ (Felix Berg)
- ۲۰۱۹ گشایش مسیر به صورت انفرادی و سبکبار در یک و نیم روز توسط دنیس اوربکو. وی در ساعت ۷ عصر ۳۱ جولای ۲۰۱۹ حرکت خود از کمپ ۱ را آغاز می‌کند و در ساعت ۸:۴۰ دقیقه از ارتفاع ۶۱۰۰ متری عبور می‌کند. طلوع آفتاب و اولین اشعه‌های آفتاب در ساعت حدود ۴:۳۰ صبح به سنگ‌های مسیری که برای صعود در نظر گرفته بوده می‌افتد و حرکت خود از این مسیر مستقیم را در حوالی ساعت ۱۱ صبح آغاز می‌کند و مستقیم حرکت را به سمت قله ادامه می‌دهد. وی در ساعت ۸:۴۰ دقیقه عصر به قله رسیده و شبانه از مسیر معمول حرکت خود را به سمت پایین آغاز می‌کند و ساعت ۹ صبح ۲ آگوست به کمپ ۱ می‌رسد. وی این مسیر را ماه عسل یا هانی‌مون (Honey Moon) نامگذاری کرده است.
اولین صعود زمستانیگاشربروم ۲
- در ۲ فوریه ۲۰۱۱، سیمون مورو، کوری ریچاردز، و دنیس اوربکو توانستند به قله گاشربروم ۲ از طریق میر نرمال در سمت جنوب غربی کوه صعود کنند. این تیم صعود نهایی را در یک تلاش سه روزه تا قله به انجام رسانید. آنها ۲۲ روز قبل به وسیله هلی کوپتر به بیس کمپ آمده بودند. قبل از تلاش برای صعود کمپ ۱ در ارتفاع ۵۹۰۰ متری و کمپ ۲ در ارتفاع ۶۵۰۰ متری را برقرار کردند. کمپ آخر آنان در ارتفاع ۶۹۰۰ متری برقرار شد. فرود آنها نیز در سختی زیادی صورت گرفت. در روز دوم بازگشت، در مسیر فرود از کمپ سه به یک با طوفان مواجه شدند. در حال عبور از زیر گاشربروم ۵ ، بهمن آنها را صد و پنجاه متر با خود کشاند. هر سه آنها به شدت خسته بودند. تنها مورو بود که قدری سرحال بود و توانست تا از طناب جدا شود و دو نفر دیگر را از برف بیرون بیاورد.
صعود کوهنوردان ایرانی به گاشربروم ۲
در سال ۱۹۹۷ تیم ایرانی متشکل از محمد حسن نجاریان، حمید رضا اولنج، رسول نقوی موفق به صعود بر بلندای گاشربروم ۲ شدند. تلاش بعدی ایرانیان به سال ۱۳۹۰ باز می‌گردد که عظیم قیچی‌ساز، محمود هاشمی، مهیار مصطفوی، لیلا اسفندیاری، حسین مقدم باز می‌گردد که توانستند بر روی این قله بایستند.. لیلا اسفندیاری کوهنورد ایرانی در روز ۳۱ تیر سال ۱۳۹۰ پس از صعود به این قله به علت سقوط در کوهستان جان خود را از دست داد. مهدی چاوشی در سال ۱۳۹۴ توانست این قله زیبا را فتح کند. علیرضا نوروزی در سال ۱۳۹۶ بر روی این قله ایستاد. همچنین آرمان شهپری و میلاد کشاورزی نیز در سال ۱۳۹۹ توانستند بر فراز این قله بایستند.
مسیرهای مختلف صعود به قله
گاشربروم ۱ و گاشربروم ۲ مانند دو برادر به هم چسبیده می‌مانند و در کنار یکدیگر جا خشک کرده‌اند. کمپ‌های اصلی و حتی کمپ ۱ این دو قله مشترک هستند. کمپ اصلی در ارتفاع ۵۱۵۰ متر، کمپ ۱ در ارتفاع ۵۹۵۰ متر، کمپ ۲ در ارتفاع ۶۴۵۰ متر، کمپ ۳ در ارتفاع ۷۰۰۰ متر قرار دارند دارند.
مسیر معمول صعود
این قله از مسیرهای مختلفی صعود می‌شود، اما مسیر معمولا صعود از طریق یال جنوب غربی است. در مسیر رسیدن به کمپ ۱ بعد از حرکت از کمپ اصلی یافتن مسیر بعضا دشواری‌های زیادی دارد. بین ۶ تا ۸ ساعت زمان برای رسیدن به کمپ ۱ نیاز است و همواره توصیه می‌شود حرکت زودهنگام انجام گیرد.
برای رسیدن به کمپ ۲ یال مشهور موزی (banana ridge) را باید در پیش گرفت. این قسمت از مسیر نیز به طور معمول بین ۴ تا ۶ ساعت زمان نیاز دارد و توصیه می‌شود در این بخش از مسیر تبر یخ به همراه داشته باشید. کمپ ۳ در مرز ۷۰۰۰ متر قرار دارد در بسیاری از صعودهای این کمپ را به عنوان آخرین کمپ در نظر می‌گیرند اما گروهی دیگر نیز اقامت در کمپ ۴ در ارتفاع ۷۴۰۰ متر را نیز انجام می‌دهند تا صعود خود را به صورت کامل ایمن انجام دهند. از کمپ ۲ به بعد مقداری روی خط الراس حرکت می‌کنید و سپس شیب برفی را به سمت بالا طی می‌کنید.
حالا با فرض اینکه کمپ ۳ را به عنوان آخرین کمپ خود در نظر بگیرید روزی طولانی در انتظار شماست، مسیر به سمت قله در حدود ۱۲ ساعت پیمایش دارد و از کمپ ۴ این مسیر به طور متوسط در حدود ۷ ساعت به طول می‌انجامد. بعد از پیمایش شیب برفی به یک مسیر سنگلاخی می‌رسید. مسیر معمول به شکل تراورس کم شیب اما بسیار طولانی از زیر این مسیر عبور می‌کند. علی رغم خطر بهمن ظاهرا عبور از این مسیر به شکل عادت برای کوهنوردان تبدیل شده است. بعد از طی کردن این تراورس به سمت قله برمی‌گردید و مسیر را به سمت خود قله ادامه می‌دهید.
گردآوری و تنظیم: امیر سعید احمدی
