تکنیک دست گرفتن تبر یخ نوردی را باید پیش از فراگیری تکنیکهای ضربه زدن بر سطح یخ و استقرار تبر در سطح یخ و تقسیم انرژی فرا گرفت و تمرین کرد. فراگیری این تکنیک پیچیده نیست اما نیاز به تمرین و آموزش دقیق دارد. در این مقاله، به این موضوع میپردازیم.
در یخنوردی، به دلیل نیاز به ابزارهای تخصصی مانند تبر یخنوردی، کرامپون، پیچ یخ و طناب حمایت و غیره، انجام آن بدون استفاده از این ابزارها تقریباً غیرممکن به نظر میرسد. با این حال، ابزارهای تخصصی به تنهایی کافی نیستند؛ زیرا دانش و تجربه نیز در استفاده صحیح از آنها بسیار حائز اهمیت است. تجربه یک یخنورد در استفاده از ابزارهای خود گاهی از اهمیت بیشتری برخوردار است. از اصول اساسی در دستگرفتن تبر یخ، راحتی و ایمنی در دستگرفتن است.
آنچه در این مقاله خواهیم خواند:
مقدمه
در مطلب بررسی تبرهای یخنوردی و انواع آن، با انواع تبرهای یخنوردی آشنا شدیم. در این مطلب با توجه به تصاویر، به دو تکنیک یا روش صحیح بدست گرفتن تبر یخنوردی میپردازیم. این تکنیکها نه تنها به کاهش مصرف انرژی غیر ضروری کمک میکنند بلکه تاثیر مثبتی بر اجرای بهتر و زیباتر تکنیکهای یخنوردی دارند.
لطفا توجه داشته باشید که در این مطلب فقط تکنیک دست گرفتن تبر یخنوردی را بررسی میکنیم و نه روشهای دست گرفتن «کلنگ کوهنوردی و کوهپیمایی» را. به این موضوع در مطلب دیگری میپردازم.
اصل مشترک
از نظر ساختاری، یخنوردان برای صعود از آبشارهای یخ زده و مسیرهای یخزده و خشک (درایتولینگ)، از تبرهای تکنیکال با بدنه قوسدار بهره میبرند. همچنین، برای صعودهای فنی کوهنوردی از کلنگ و تبرهای تکنیکال اصطلاحا « آلراوندر» استفاده میکنند. بدنه این ابزارها به شکل آسیمتریک (Asymmetric) مدلسازی شده است. همچنین، برای این اهداف از تبرهایی که دستههای کوتاهتری دارند نیز استفاده میشود.
در دست گرفتن هر دو تیپ از تبرهای یخنوردی با هم به واسطه داشتن تسمه حمایت مچ دست یا بدون نیاز به تسمه با هم متفاوت است. اما هر دوی این تیپ متفاوت از یک اصل پیروی میکنند:
- در یک راستا بودن مچ دست با آرنج و دسته تبر. این وضعیت مچ دست و ساعد باعث افزایش دقت و کنترل بیشتر بر روی تبر میشود. (تصویر ۱)
بدون تسمه حمایت
در تبرهای یخنوردی با قوس در بدنه و یا کلنگهای تکنیکال با بدنه نا متقارن، طراحان آنها معمولاً دو ناحیه برای دستگیری و اعمال فشار روی آن را معین میکنند: یک دستگیره ارگونومیک اصلی و یک ناحیه دستگیره روی بدنه که بسته به شرایط میتوان از یکی آنها استفاده کرد.
تنظیم مچ دست و ساعد به صورت مستقیم و در یک خط است. این وضعیت مچ دست و ساعد باعث افزایش دقت و کنترل بیشتر بر روی تبر میشود. تصویر (۲)
در تبرهای با دسته نامتقارن که یخنورد مایل به استفاده از تسمه حمایتی برای مچ نیست، فقط یک دستگیره ارگونومیک در نظر گرفته شده که میتوان از آن برای بهترین بدست گرفتن تبر و اعمال ضربه و استقرار بروی سطح یخ استفاده کرد.
تنظیم مچ دست و ساعد به صورت مستقیم و در یک خط است. این وضعیت مچ دست و ساعد باعث افزایش دقت و کنترل بیشتر بر روی تبر میشود. تصویر (۳)
با تسمه
بسیاری از کوهنوردان برای فعالیتهای پیچیده و فنی کوهنوردی بالای خط برف یا صعود از یخچالهای طبیعی٬ در انتخاب تبر خود٬ وزن و کارآمدی آن بسیار حساس و با دقت عمل میکنند. انتخاب اکثر آنان تبرهایی با «دسته نامتقارن» و یا با «دسته کم قوس» است.
در طراحی بسیاری از این تبرها امکان نصب و پشتیبانی یک تسمه حمایت دست نیز پیشبینی شده. تصویر (۴)
برای بهترین نتیجه٬ در گرفتن تبریخ و استفاده از تسمه حمایت، تبر را با دقت از انتهای دسته بگیرید و وزن خود را با دقت و تعادل بر روی تسمهها منتقل کنید. در این حالت، مچ دست و ساعد شما باید به صورت مستقیم و در یک خط با یکدیگر قرار گیرند.
یکی از نکات مهم در این تصویر، تنظیم مچ دست و ساعد به صورت مستقیم و در یک خط با یکدیگر است. این وضعیت مچ دست و ساعد باعث افزایش دقت و کنترل بیشتر بر روی تبر میشود.
نکات جانبی
توجه داشته باشید که هر دوی روشها توضیح داده شده مرکز ثقل بدن و تبر را پشتیبانی و کمک میکنند تا وزن بهتر تقسیم شود، ضربه بهتری ایجاد شود و تیغه به صورت ایمنتری روی سطح یخ قرار گیرد.
برخی از تبرها این امکان را دارند که با توجه به اندازه دست صعودکننده، تنظیم و رگلاژ شوند. تصویر شماره (۷)
در شرایطی که احتیاج به گرفتن تبر ندارید، میتوانید آن را با یک کارابین به بند حملی صندلی متصل کنید. اما هرگز تبر را بدون حمایت روی حلقه ابزار هارنس و یا حمایل حمل ابزار رها نکنید تا در هنگام صعود تبر خود را از دست ندهید.
بدنه تبر یخ نوردی حدود ۲۰۰ کیلوگرم و تسمه حمایت بسته به مدل آن بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ کیلوگرم فشار را تحمل میکند. توجه داشته باشید که این مقدار تحمل بار برای برپا کردن کارگاه یا حمایت کافی نمیباشد.
تمرین مکرر
توجه و تمرین مکرر به تکنیک دست گرفتن تبر یخ نوردی به بهبود تکنیک شما کمک میکند. ابتدا در محیطهای کنترل شده شروع کنید و با گذراندن زمان، به مرور تجربه در محیطهای مختلف را اضافه کنید.
با توجه به این تکنیکها و تمرینات، شما میتوانید دستگرفتن تبر یخ را به صورت موثر و ایمنی انجام دهید و برای مراحل بعدی یخنوردی آماده شوید.
جمع بندی
در این بلاگ، با تکنیک دست گرفتن تبر یخ نوردی آشنا شدهایم. این نکات به بهبود عملکرد و زیبایی حرکات یخنوردی کمک میکنند و امکان کاهش مصرف انرژی غیرضروری را فراهم میسازند. استفاده یا عدم استفاده از تسمه حمایتی تبر میتواند بسته به تجربه شخصی و شرایط محیطی تعیین شود. همچنین، حفظ تجهیزات از دست داده شده از جمله تبرها در هنگام صعود یک اولویت بسیار مهم است.
به عنوان یک پیشنهاد، استفاده از لینارد به عنوان بند اتصال تبر میتواند خطرات ناشی از از دست دادن تجهیزات را به حداقل برساند.
نکته مثبت درباره لیناردها، حالت کشسانی تسمه آنها است که اجازه میدهد حرکات یخنورد محدود نشود و در صورت پاندول شدن صعودکننده، تبرهای رها شده با فاصله زیادی از صعودکننده معلق بمانند. این خاصیت کمک میکند که تبر یخ به یخنوردان آسیبی نرساند، و ابزار سقوط نکند و از همه بدتر: سقوط تبر به حمایتچی آسیب نزند. با این حال، مهم است به شرایط استثنایی و خاص نیز توجه کنیم که ممکن است تمام این فاکتورها کار نکنند.
گردآوری و تدوین: امیر سعید احمدی