یک صعود ایمن در یخ‌نوردی نیازمند یک زنجیره حمایتی از افراد صعود کننده، کارگاهی مستحکم و نصب پیچ یخ نوردی برای میانی‌های متناسب با مسیر است. این میانیها به خصوص در هنگام سقوط یا پاندولی‌ها اهمیت زیادی پیدا میکنند.
در یخ‌نوردی به دلیل حساسیت محیط فعالیت و خطرات آن، نصب صحیح میانیها و کارگاه از اهمیت بالایی برخوردار است. ابزار رایج برای این منظور در سطح یخزده، پیچ یخ نوردی است که نصب آن نیازمند دقت و حوصله است.
پس از فراگیری تکنیکهای اولیه یخ نوردی و کسب تجربیات در صعودهای اصطلاحا قرقره (تاپ روپ Top Tope) دیر یا زود نوبت تمرین نصب پیچ یخ نوردی فرا میرسد.
درادامه به این موضوع میپردازم.
آنچه در این مقاله خواهیم خواند:
پیشنهاد عملی
- چندین بار با دقت کامل بدون صعود و بدون تبر یخ تمرین نصب پیچ را با پیچ اکوتاه و متوسط و بلند انجام دهید.
- سپس همین تمرینات را هنگامی که سوار بروی نیش کرامپون و تیغه تبر هستید چندین بار اجرا کنید. (بدون صعود)
- چندین بار زیر نظر مربی خود و متصل به حمایت (تاپ روپ به عنوان بک آپ) صعود سر طناب و نصب پیچ حمایت میانی را با همطناب خود تمرین کنید.
مراحل نصب
برای نصب و تمرین نصب پیچ یخ نوردی، ابتدا مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا سطح مورد نظر را از برف تازه یا یخهای سست و نامناسب با استفاده از تبر یخ نوردی تراشیده تا به یک یخ یکدست و شفافتر برسد و نقطه نصب پیچ یکدست شود.
- سپس پیچ یخ را عمود بر یخ (۹۰ درجه) قرار داده و با کف دست به آن فشار آورده و آن را چند دور به چپ و راست در جای خود می‌پیچانید تا چند رزوه اول پیچ در یخ گیر کند.
- با استفاده از اهرم پیچ گردان، پیچ یخ را جهت حرکت عقربه های ساعت تا انتهای می‌پیچانید، تا پلاک ضامن به‌طور کامل بر روی سطح یخ بنشیند. دقت کنید که پلاک نصب کارابین در جهت مسیر اعمال بار قرار دارد و به زاویه و جهت فشار و کشش بار توجه شود.
- گر از نصب پیچ خود راضی هستید، کویک دارو را نصب کنید. اگر به دلیل سفتی یخ، پیچ یخ فقط تا یک یا نیم دور آخر پیچیده می‌توانید با نصب کوئیک و اعمال حرکت شوکی، پلاک پیچ یخ را در جهت اعمال بار قرار دهید.
نکته: در پیچ یخهای رایج امروزی روی پلاک نصب کارابین یک اهرم پیچ گران با دستگیره هرزه گرد وجود دارد که همان کار پیچ گردان برای پیچ یخ های قدیمی را انجام می‌دهد و پیچاندن آن راحت‌تر می‌سازد، به ویژه زمانی که می‌خواهید با یک دست پیچ را بپیچانید یا در بیاورید.
توجه: پیچ‌های جدید بدون نیاز به زدن ضربه چکش فرو می‌روند و ضربه زدن با چکش ممکن است آنها را خراب کند. اگر از پیچ یخ های نسل قدیمیتر که فاقد اهرم تا شود هستند استفاده می‌کنید، در صورتی که یخ سفت و سخت است و پیچ به‌درستی فرو نمی‌رود، می‌توانید از پیچ گردانه‌ها یا از نوک تیغه تبر و اهرم برای پیچاندن تمامی طول پیچ استفاده کنید.
مهم: بهترین مکان برای نصب پیچ محدوده شکم و محدوده بین پهلوها تا شانه‌ها است. در این محدوده، می‌توانید با آرنجها و کف دست فشار بهتری را به پیچ در هنگام نشاندن آن بر روی یخ، مخصوصاً در ابتدای کار، وارد کنید.
باز کردن پیچ یخ
پیش‌برداشت این است که کارابین کوییک دراو به پیچ نصب نیست.
- اهرم پیچ‌گردان را باز کنید و پیچ یخ را خلاف جهت حرکت عقربه‌های ساعت بچرخانید.
- دقت کنید که پیچ از سطح یخ ناخواسته جدا نشود و سقوط نکند. این کار با وجود دستکش در ابتدا دقت طلب می‌کند.
- بعد از آزادسازی پیچ، آن را از سمت الماسه نوک پیچ در دست گرفته و با تکان دادن آن سعی کنید یخ داخل لوله را خارج کنید. گاهی اوقات خالی کردن داخل پیچ به سادگی میسر نمی‌شود. اگر حجم یخ داخل لوله پیچ خارج نشد، با ضربه بسیار کم به سمت پلاک بروی سطح یخ سعی کنید یخ داخل لوله را خارج کنید.
- آلترناتیو با انتقال بازدم خود به داخل لوله پیچ! دقت کنید که به هیچ وجه لبه‌های خود را در سرما به فلز نچسبانید.
- قراردادن پیچ یخ برای لحظاتی در داخل لباس برای گرم شدن را شخصاً پیشنهاد نمی‌کنم، اما به هر حال این راهکاری است که بعضی منابع پیشنهاد می‌دهند.
- اگر همچنان یخ داخل لوله پیچ یخ خارج نشد، می‌توانید فقط با استفاده از آبالاهوک پلاستیکی (و نه فلزی) یخ را خارج کنید. مولتی هوک و یا آبالاهوک فلزی می‌توانند داخل لوله پیچ یخ را خراش بیاندازند.
زاویه در نصب پیچ یخ‌نوردی
در گذشته‌ای نه چندان دور، معمول بود که زاویه نصب پیچ نوردی نسبت به سطح یخ بین ۱۰ تا ۲۰ درجه به سمت بالا باشد. اما با پیشرفت آزمایش‌ها، ثابت شده است که زاویه زیاد نه تنها هنگام شوک موثر نیست، بلکه مهمترین عامل در خرد شدن یخ زیر پیچ میتواند باشد.
بسیاری از تولیدکنندگان معتقدند که برای نصب پیچ، زاویه آن باید به صورت عمودی یا حتی تا ۱۵ درجه پایین‌تر از سطح عمود بر یخ نصب شود.
آزمایشات نشان داده است که پیچ یخ‌نوردی که حدود ۱۵ درجه پایین‌تر از سطح عمود نصب شده باشد، قدرت تحمل دو برابر بیشتری نسبت به پیچی دارد که ۱۵ درجه بالاتر از سطح عمود نصب شده باشد. این مسئله بسیار مهم است!
فایل نتیجه تست مربوطه
بنابر همین نتیجه آزمایشات بسیاری از مربیان توصیه می‌کند: چون احتمال دارد افراد در حین صعود در تخمین زاویه مناسب برای نصب پیچ یخ دچار اشتباه شوند، بهتر است از همان روش نصب پیچ در زاویه کاملاً عمود بر قائم و یا ۹۰ درجه استفاده کنند.
توجه داشته باشید که پیچاندن پیچ با زاویه مثبت در یخ تجربه و تبحر بالایی را می‌طلبد و به دلیل پرهیز از اشتباهات و اشکالات همیشه توصیه می‌شود که بهترین زاویه برای نصب پیچ، همان زاویه ۹۰ درجه نسبت به سطح یخ است و حداکثر زاویه مجاز که شما می‌توانید بسمت بالا به پیچ بدهید، حداکثر ۵ درجه است.
با این حال، باید به یاد داشت که نصب پیچ با زاویه پایین‌تر، نیازمند یخ مقاوم با چگالی بالا، بدون حباب و شیارهای ناشی از شکست‌های یخ است، و از پیچ‌هایی باید استفاده کرد که رزوه آنها تنش‌های بوجود آمده را تحمل کند.
در اینجا سوال پیش میاد که یک یخ خوب با چگالی بالا چی هست؟ این سوال خوب و بجایی است. کهدر مطلب دیگری به آنها میپردازم.
گردآوری : امیر سعید احمدی
