سه شنبه , ۱۲ تیر ۱۴۰۳
تصویر زیبای از کوه ماترهورن از سمت سوئیس. در این تصویر رخ شمالی و رخ شرقی نمایان است. در مرکز تصویر نیز یال و مسیر و گرده هورنلی بخوبی دیده میشود.

ماترهورن چالشها و زیبایهایش

احتمالاً شما هم مانند بسیاری از کوهنوردان و گردشگران دیگر، نظر دارید که کوه هرمی شکل ماترهورن یکی از زیباترین کوه‌های آلپ و شاید دنیا است. کوه ماترهورن در بین کوهنوردان ایرانی دارای طرفداران و عاشقان زیادی است. در مورد کوه ماترهورن، به صورت پراکنده و در بازه‌های زمانی مختلف، چندین مطلب و گزارش صعود منتشر کرده‌ام. در این مقاله، با پشتیبانی از ان مطالب پراکنده، سعی کردم یک مقاله جامع در مورد کوه ماترهورن گردآوری کنم که در ادامه تقدیمتان میگردد:

کوه ماترهورن

کوه ماترهورن با ارتفاع ۴۴۷۸ متر از سطح دریا، در جنوب غربی کشور سوئیس واقع شده است، در کانتون والیس (استان یا ایالت والیس)، در مرز بین سوئیس و ایتالیا و با نزدیکی به مرز فرانسه. ماترهورن یکی از قلل بالای ۴۰۰۰ متری در سلسله جبال آلپ مرکزی است و اطراف آن را یخچال‌های طبیعی زیبا احاطه کرده‌اند. وقتی در منطقه و در پای ماترهورن قرار می‌گیریم، زیبایی آن صد چندان می‌شود.

شکل ظاهری این کوه به شکل یک هرم چهار وجهی است که هر وجه آن به یکی از جهات جغرافیایی است؛ این ویژگی ظاهری آن را بسیار جذاب و گیرا کرده است. هر چهار جهت ماترهورن توسط یخچال‌های طبیعی که در حال آب شدن هستند، احاطه شده‌اند.

رخ شمالی، رخ شرقی و رخ غربی آن در کشور سوئیس و رخ جنوبی آن در کشور ایتالیا قرار دارد. قله ماترهورن دارای یک خطالرس به طول ۸۰ متر و نقطه قعر حدود ۲۵ متر است و دو نقطه اندازه‌گیری شده به ارتفاع ۴۴۷۸ متر (قله سوئیس) و ۴۴۷۷ متر (قله ایتالیا) بین سوئیس و ایتالیا مشترک هستند. توجه به ماترهورن دو قله ندارد. مرتفع‌ترین نقطه قله ماترهورن در قسمت سوئیس قرار دارد اما صلیبی که بطور معمول بر فراز اکثر قلل آلپ نصب می‌شود، در قسمت ایتالیایی قله ماترهورن قرار دارد. عبور از این تیغه و رسیدن به هر دو نقطه از چالش‌های جذاب صعود به ماترهورن است.

ماترهورن اگرچه بلندترین کوه آلپ نیست، اما به نماد کوهستان آلپ و یکی از نمادهای کشور سوئیس تبدیل شده است.

روستای دامنه ماترهورن

نمیشه از کوه ماترهورن سمت سوئیس صحبت کرد ولی از روستای زرمات چیزی نگفت. کوه زیبای ماترهورن در جنوب غربی از روستای توریستی و ورزشی “زرمات” قرار گرفته است. زبان محلی مردم زرمات زبان آلمانی با لهجه بسیار غلیظ منطقه والیسی است (والیسر دویچ). این لهجه به حدی غلیظ است که اغلب سوئیسی‌ها نیز برای فهم آن به مترجم نیاز دارند. در لهجه محلی منطقه والیس، کلمه “ماته” به معنای علفزار است و گاهی نیز به انبار الوفه اشاره دارد. کلمه “زر” به معنای زیاد است. نام روستای زرمات (Zermatt) از این دو کلمه گرفته شده است: منطقه‌ای که علفزار زیاد دارد. هرم زیبای ماترهورن از این روستا چشم هر گردشگری را به خود خیره می‌کند. بسیاری از عکس‌هایی که در نشریات و فضای مجازی دیده می‌شود، از این روستا یا ارتفاعات زرمات گرفته شده‌اند.

معنی نام ماترهورن

اکثر کوه‌ها و قله‌های آلپ با توجه به مکان جغرافیایی و زبان منطقه‌ای که در آن واقع‌شده‌اند، با پسوند “هورن”، “گیپفل”، “پیتز” یا “اشپیتزه” نام‌گذاری می‌شوند. واژه “هورن” در زبان آلمانی به معنای شاخ یا نوک شاخ است، در حالی که “گیپفل”، “پیتز” و “اشپیتزه” به معنای قله هستند.

نام “ماترهورن” در آلمانی از دو جزء “Matte” به معنای چمنزار و “Horn” به معنای قله تشکیل شده است (Matterhorn)، یعنی شاخ منطقه چمنزار. در ایتالیا به این کوه زیبا “چروین” (Monte Cervino) و در فرانسه “Mont Cervin” گفته می‌شود، که از نام لاتین آن، یعنی “Mons Silvinus”، گرفته شده است. واژه “silva” در لاتین به معنای جنگل است.

نام ماترهورن در آلمانی از دو جزء Matte به معنی چمنزار و Horn به معنی قله تشکیل شده است. Materhorn یعنی شاخ منطقه علفزار.
نام ماترهورن در آلمانی از دو جزء Matte به معنی چمنزار و Horn به معنی قله تشکیل شده است. Materhorn یعنی شاخ منطقه علفزار.

ماترهورن و زمین شناسی

چند سال پیش در تابلوی نزدیک یخچال گورنر (یخچال طبیعی نزدیک زرمات) خواندم و عیناً اینجا نقل می‌کنم که زمین‌شناسان معتقدند که صخره‌های بالایی این کوه (حدود ۲۰۰۰ متر آخر قله) از صفحه قاره آفریقا در حین برخورد با صفحه قاره اروپایی به سمت آسمان کشیده شده است. و در ادامه نوشته بودند که آنها این کوه را از نظر فنی و زمین‌شناسی یک کوه از جنس سنگها و کوههای آفریقایی می‌دانند. این جمله برای خودم جدید و باورنکردنی بود، اما گویا بواقع چنین هست.

ماترهورن یک کوه اصطلاحاً «کارلینگ» است.

«کارلینگ» کوهی است که ظاهر آن با چندین برجستگی صخره‌ای تیز در دامنه‌های آن مشخص می‌شود. پشته‌های این کوه در دوران یخبندان توسط یخ‌های تشکیل شده، که در طول قرن‌ها به آرامی کوه را فرسوده و شکل داده‌اند.

ماترهورن و آب و هوا

در بسیاری از مقالات آمده است که کوه ماترهورن یک کوه منفرد است، اما در واقعیت چنین نیست. کوه ماترهورن در امتداد یال کوه دنتابلانژ قرار دارد. اما به دلیل برجستگی زیاد آن و فاصله قله از دو خط قعر اطراف خود (matter joch) و جهت دید بیننده، به نظر می‌رسد که یک کوه منفرد باشد.

با توجه به ارتفاع و جهت قرار گیری این کوه و احاطه آن توسط یخچالهای طبیعی مختلف و موقعیت جغرافیایی خاص و قرارگیری در عرض جغراقیایی ۴۵ درجه، آب و هوای آن بسیار متغیر است. به طوری که شرایط آب و هوایی کوه ماترهورن با سرعت بسیار زیادی تغییر می‌کند.

بدلیل این ارتفاع و موقعیت جغرافیایی ویژه، ماترهورن با شرایط آب و هوایی متغیر و پوشیده از یخچالهای طبیعی هزاران ساله احاطه شده است. این تغییرات محیطی باعث فرسودگی شدید لایه‌های بیرونی این کوه شده و اثرات قابل‌ملاحظه‌ای به جا گذاشته است.

تاریخچه ماترهورن

تا اواخر قرن هجدهم میلادی، به دلایل مختلف و دشواری‌های دسترسی به منطقه، روستای زرمات و کوه ماترهورن کمتر شناخته شده بودند. اما با توسعه صنعت جهانگردی و تبدیل کوهستان آلپ به مقصد جذاب برای گردشگران، به خصوص علاقمندان به طبیعت و ورزش‌های زمستانی، ماترهورن به نمادی از آلپ تبدیل شد و روستای زرمات به یکی از نقاط مشهور صعود به این کوه شد.

در قرن هجدهم میلادی، با ایجاد خطوط کابلی و قطارهای کالسکه توسط مسئولین شهر زرمات و دولت سوئیس، دسترسی به این منطقه برای گردشگران تسهیل یافت. امروزه، از طریق قطار شاتل، دستیابی به روستای زرمات امکان‌پذیر است. این روستا با امکانات زیادی که از انرژی‌های تجدیدپذیر بهره می‌برد، به مقصدی پرطرفدار برای گردشگران تبدیل شده است.

مسئولین سوئیس و ایتالیا با ایجاد امکانات و ارائه خدمات متنوع، از اواخر قرن نوزدهم تا کنون، گردشگران را به صعود به ماترهورن و فعالیت‌های طبیعتی در اطراف آن تشویق کرده‌اند. ایستگاه‌های راه‌آهن، خطوط تله کابلی، و خطوط کالسکه برای دسترسی به این منطقه راه‌اندازی شده‌اند.

با توجه به شرایط محیطی و جغرافیایی منحصر به فرد، ماترهورن به عنوان یکی از کوه‌های پرطرفدار و جذاب دنیا محسوب می‌شود.

تا سال ۲۰۲۰، این کوه به عنوان یکی از خطرناک‌ترین و پرتلفات‌ترین کوه‌های جهان شناخته می‌شود.

جشن‌ها و رویدادهای مختلفی نیز در این منطقه هر ساله برگزار می‌شوند، که گردشگران و کوهنوردان از سرتاسر دنیا را جذب می‌کنند.

با استناد به بسیاری از مراجع  کوه ماترهورن یکی از زیباترین، فنی ترین و خطرناک ترین کوه های دنیا محسوب میشود.
با استناد به بسیاری از مراجع  کوه ماترهورن یکی از زیباترین، فنی ترین و خطرناک ترین کوه های دنیا محسوب میشود.

اولین صعود ماترهاورن

اولین صعود به قله ماترهورن در سال ۱۸۶۵ همراه با یک رقابت بحران‌زا بین دو تیم از سوئیس و ایتالیا انجام شد. این صعود توسط ادوارد ویمپر (Edward Whymper) ، لرد فرانسیس داگلاس، چارلز هادسون، داگلاس هاوود، راهنمای کوهستان شامونی میشل کروز و دو راهنما دیگر از زرمات به نام‌های پیتر تاگ والدر پدر (Peter Tagwalder )  و پیتر تاگ والدر پسر با استفاده از طناب‌های دست‌بافت از جنس کنف انجام شد.

ادوارد ویمپر، قبلاً هفت صعود ناموفق انجام داده بود و اکثراً از سوی ایتالیا بوده است. او حتی یک‌بار بیش از ۶۰ متر سقوط کرده بود و به سرنگونی از ارتفاع زنده مانده بود. در بیشتر این تلاش‌ها، او با یک راهنمای محلی به نام ژان آنتوان کارل همراه بود که او نیز در تلاش برای صعود به قله بود. ویمپر در آن زمان سعی کرد دوست و رقیب خود، ژان آنتوان کارل، را متقاعد کند که از سوی زرمات به قله صعود کنند، اما کارل اصرار داشت که از سمت ایتالیا صعود کند.

در یکی از روزهای اوایل ژوئیه ۱۸۶۵، ادوارد ویمپر از این خبر خبردار شد که کارل – بدون اطلاع از ویمپر – دوباره قصد حرکت به سمت لیونگرات دارد. ویمپر که احساس می‌کرد فریب خورده است، به سرعت به سمت زرمات شتافت تا گروهی برای تلاش فوری از مسیر هورنلی گرات جمع کند. در ۱۴ ژوئیه ۱۸۶۵، تیم ۷ نفره وامپر اولین صعود را انجام داد. مسیری که این تیم در نهایت انتخاب کردند از زرمات بر فراز هورنلی گرات به قله منتهی می‌شد و تا حد زیادی با مسیر عادی امروزی یکسان است.

گروه وامپر از یال هورنلی (Hörnligrat) تا شانه زیر قله بالا رفتند. سپس در محدوده طناب‌های ثابت امروزی به سمت شمال مسیر را ادامه دادند. پیش از رسیدن به قله، ادوارد ویمپر که نگران برساندن تیم کارل پیش از خودشان هستند، طناب متصل به خود را باز می‌کند و به سمت قله می‌رود. در نهایت ادوارد ویمپر اولین کسی بود که قله ماترهورن را فتح کرد. او توسط راهنمای کوهستان میشل کروز (از شامونی)، کشیش چارلز هادسون، لرد فرانسیس داگلاس، دی. رابرت هادو (همه از انگلستان) و راهنمای کوهستان زرمات، پیتر تاگوالدر (پدر) و پیتر تاگوالدر (پسر) همراهی می‌شد.

تیم موفق ویمپر تیمی که به همراه کارل بود و او را پایین‌تر از قله در محدوده قله دیندل Pic Tyndall دیدند و برای او یک شیشه شامپاین باقی گذاشتند.

قله دیندل Pic Tyndall برجستگی کوچکی است که بر روی شانه پائین‌تر دست قله ماترهورن از سمت ایتالیا قرار دارد. بلندترین نقطه این برجستگی در ارتفاع ۴۲۴۱ متری قرار دارد و حتی در فهرست قله‌های چهار هزار متری آلپ جای گرفته است. این قله به افتخار جان تیندال، اولین کسی که از آن صعود کرد، نامگذاری شد.

تیم ادوارد ویمپر در یک دوئل مقابل تیم ژان آنتوان کارل، که در همان روز سعی در صعود به قله از یال لیون و از سمت ایتالیا داشتند، پیروز شدند. اما تیم آنها در هنگام نزدیکی به فرد دچار حادثه شدند که منجر به سقوط و مرگ چهار نفر از اعضای تیم شد. هادسون، داگلاس، هاوود و کروز افرادی بودند که در این سقوط جان باختند. بعدها راهنمایان این تیم متهم به قطع طناب شدند تا اطمینان حاصل شود که بقیه اعضا با طناب به پایین کشیده نمی‌شوند، اما تحقیقات بعدی هیچ مدرکی را ثابت نکرد و آنها از این اتهام تبرئه شدند. جسد سه نفر چند روز بعد در یخچال پیدا شد ولی جسد فرانسیس داگلاس تاکنون پیدا نشده است. بسیاری از تجهیزات و طناب‌های موضوع بحث اکنون در موزه ماترهورن در مرکز روستای زرمات نگهداری و به نمایش گذاشته شده‌اند.

ادوارد ویمپر در کتاب “صعود و تلاش” نوشت: “با انگیزه صعود موفق و پس از شکست‌های پیاپی، اکنون دوباره باز گشتم. سال به سال، با امکانات بیشتر و مصمم‌تر برای یافتن راهی برای رسیدن به قله یا اثبات این که واقعاً غیرقابل دسترسی است!

در ۱۷ ژوئیه ۱۸۶۵، کارل به همراه ژان باپتیست بیچ و آمه گورت نیز موفق شدند از مسیر یال لیون Liongrat به قله صعود کنند. این سه نفر از انتهای شمالی شانه ایتالیایی از بالای غربی‌ترین خط الراس به سمت زموت‌گرات (Galleria Carrel) عبور کردند و صعود را از روی آن تکمیل کردند.

در ۲۲ ژوئیه سال ۱۸۷۱ ، شش سال پس از وایمپر، یک بانوی جهانگرد و ماجراجو اهل انگلیس به نام لوسی والکر موفق به صعود قله ماترهورن شد  و اولین زنی شد که به این  قله رسید
در ۲۲ ژوئیه سال ۱۸۷۱ ، شش سال پس از وایمپر، یک بانوی جهانگرد و ماجراجو اهل انگلیس به نام لوسی والکر موفق به صعود قله ماترهورن شد  و اولین زنی شد که به این  قله رسید

اولین بانو بر فراز ماترهورن

لوسی واکر، بانوی جهانگرد و ماجراجو اهل انگلیس، در تاریخ ۲۲ ژوئیه ۱۸۷۱، شش سال پس از ویمپر، به موفقیت در صعود به قله ماترهورن دست یافت. این دستاورد وی جلب توجه جهان را به خود جلب کرد و او را اولین زنی کرد که به این قله معروف صعود کرد. این حرکت شگفت‌آور به خصوص در زمانی بود که اکثر زنان کوهنورد در آن دوره با لباس‌های بلند و پشمی به دامنه‌ها سفر می‌کردند.

لوسی واکر، که در آن سال در زرمات بود، تیمی از راهنمایان را استخدام کرد و در ۲۲ ژوئیه ۱۸۷۱، با لباس‌های زنانه سفید و بلند، اولین زنی شد که به قله ماترهورن صعود کرد. این موفقیت بسیار سریعاً به سراسر جهان پخش شد و تیتر روزنامه‌ها را به خود جلب کرد.

لوسی واکر در طول عمر خود به مجموعه‌ای از ۹۸ صعود به قله‌های آلپ انجام داد و در سال ۱۹۰۹ به عضویت در کلوپ جدیدی به نام “کلوپ آلپاین زنان” پیوست. او به عنوان یک پیشگام در کوهنوردی زنان شناخته شد.

موفقیت‌های اولیه لوسی واکر شامل نخستین صعود به بامهورن (۱۸۶۴)، اولین زن صعودکننده به قله ایگر از مسیر عادی (۱۸۶۴)، قله وترهورن از مسیر عادی (۱۸۶۶)، لیسکام (۱۸۶۸) و پیتز برنینا (۱۸۶۹) بود.

در سال ۱۹۱۳، او به عنوان دومین مدیر آلپین کلوب زنان انگلستان انتخاب شد و تا ۱۹۱۵ در این سمت فعالیت کرد. او در ۱۰ سپتامبر ۱۹۱۶ در خانه‌اش در لیورپول درگذشت.

همچنین در زمان‌های بعدی، زنانی نظیر ایزابلا استراتون، املین لوئیس لوید و آنا ووگت نیز به ماترهورن صعود کردند. همچنین خانم ایوت واچر اولین زنی بود که در سال ۱۹۲۹ از جهت شمالی ماترهورن صعود کرد.

اولین ایرانیان

تا کنون ایرانیان بسیاری بر فراز ماترهورن ایستاده اند. اما اولین صعود مکتوب ایرانیان  به قله ماترهورن در تابستان سال ۱۳۴۱ شمسی  توسط پیشکسوتان آقایان ثارالله زرین قلم ٬ عبدالله رشتیان٬ محمد اعظمی و ناصر فلاح این صعود ماندگاری بر جا گذاشتند.

اینگونه انجام‌های کوهنوردی نه تنها افتخارآفرین برای افراد مشارکت‌کننده، بلکه برای جامعه کوهنوردی ایران نیز بسیار مهم و ارزشمند است.

اولین صعود مکتوب ایرانیان درتابستان سال ۱۳۴۱ توسط پیشکسوتان آقایان ثارالله زرین قلم ٬ عبدالله رشتیان٬ محمد اعظمی و ناصر فلاح انجام شد.  
ولین صعود مکتوب ایرانیان درتابستان سال ۱۳۴۱ توسط پیشکسوتان آقایان ثارالله زرین قلم ٬ عبدالله رشتیان٬ محمد اعظمی و ناصر فلاح انجام شد.

چهار رخ ماترهورن 

دیواره شمالی: دیواره شمالی یکی از شش دیواره شمالی در آلپ است. دیواره شمالی ماترهورن سال ها بدون صعود بود تا اینکه در سال ۱۹۳۱ سرانجام صعود شد.

دیواره شمالی ماترهورن
دیواره شمالی ماترهورن

نقطه شروع برای صعود این رخ شمالی از یکی ازمسیرهای آن  مسیر پناهگاه شونبیِل در ارتفاع ۲۶۹۴ متری و یا پناهگاه هورنی  است. رسیدن به قله از این مسیر دشوار به طور نرمال برای کوهنوردان با تجربه حدود ۱۴ ساعت طول می کشد.  اگر نقطه شروع کار پناهگاه هورنلی باشد عبور از شکاف یخچال پائین مسیر و اصطلاحا تا سوار شدن در مسیر صعود چالش برانگیز تا گاهی غیر ممکن میشود. از همین روی کوهنوردان مشتاق صعود از مسیرهای این دیواره شمالی با وجود امکانات محدود جانپناه شونبول نسبت به پناهگاه هورنلی از جانپناه شونبول استفاده میکنند. و این یعنی نیاز داشتن به متریال بیشتر برای شبمانی و بیواک هست. معروف ترین مسیرهای این رخ شمالی مسیر اشمید و مسیر بوناتی است.

  • سختی: SS، با درجه V. UIAA صخره نوردی
  • زمان مورد نیاز: ۱۲-۱۴ ساعت
  • نقطه شروع: پایگاه هورنلی Hörnlihütte (۳۲۶۰ متر)
  • موقعیت دره: زرمات (۱۶۰۸ متر)
  • اولین صعود: ۳۱ جولای ۱ آگوست ۱۹۳۱ توسط فرانتس و تونی اشمید
  • اولین صعود انفرادی: ۲۲ ژوئیه ۱۹۵۹ توسط دیتر مارچارت در ۵ ساعت
  • اولین صعود زمستانی: ۳. فوریه ۱۹۶۵ توسط والتر بوناتی، در مسیری جدید و دشوارتر، با ۳ بیواک
  • اولین صعود توسط یک بانو: ۱۴ ژوئیه ۱۹۶۵ توسط ایوته وانچر سوئیسی
  • سریعترین صعود انفرادی توسط دنی آرنولد در ۱ ساعت و ۴۶ دقیقه در ۲۲ آوریل ۲۰۱۵
دیواره غربی ماترهورن
دیواره غربی ماترهورن

دیواره غربی: نقطه شروع این مسیر پناهگاه شونبیِل در ارتفاع ۲۶۴۹ متری است. کوهنوردان و دیواره نوردان حدود ۱۲ ساعت زمان برای رسیدن به قله از این دیواره نیاز دارند. همراه داشتن تجهیزات شبمانی و بیواک لازمه انتخاب این جبهه است.

  • سختی: SS، با صخره نوردی درجه V UIAA
  • زمان مورد نیاز: ۱۲ ساعت
  • نقطه شروع: شون بیل هوته (۲۶۹۴ متر)
  • نقطه شروع از دره: روستای زرمات (۱۶۰۶ متر)
  • اولین صعود: ۱۳ آگوست ۱۹۶۲ توسط رناتو داگوین و جیوانی اوتین
  • اولین صعود زمستانی: .ژانویه ۱۹۷۸ توسطرولاند آلبرتینی٬ مارکو بارماسه٬ اینوچنزو منابانتز٬ لیو پاسیون٬ آرتورو ٬ آگوست تومانه.

 

دیواره جنوبی ماترهورن
دیواره جنوبی ماترهورن

 

دیواره جنوبی: این جبهه از کوه ماترهورن تماما در ایتالیا قرارداد یعنی آنجای که به ماترهورن «مونته چروینا» ( همون شروین خودمان) میگویند.

  از چالشهای این رخ  میتوان به مسیرهای بکر و گاهی پر چالشتر از رخ غربی و شرقی  اشاره کرد. بدلیل امکانات محدودتر در مسیر نیاز به حمل تجهیزات بیشتری است.

  • سختی: SS، با صخره نوردی درجه V UIAA
  • زمان مورد نیاز: ۱۵ ساعت
  • نقطه شروع: Rifugio Duca degli Abruzzi all’Oriondé (۲۸۰۲ متر)
  •  نقطه شروع دره: Breuil-Cervinia (۲۳۴۶ متر)
  • اولین صعود: ۱۳ نوامبر ۱۹۸۳ توسط ویتوریو دی تونی و مارکو بارماسه

 

دیواره شرقی ماترهورن
دیواره شرقی ماترهورن

دیواره شرقی: نقطه شروع این مسیر نیز پناهگاه هورنلی است. حدود ۱۴ ساعت زمان برای رسیدن به قله از این رخ دیواره نیاز است. سقوط سنگ و مسیر یابی دقیق و گاهی صعود از شیب منفی از چالشهای اصلی این دیواره بحساب میآید.

  •   سختی: SS
  •   زمان مورد نیاز: حداقل ۱۴ ساعت
  • نقطه شروع از پای دیواره: پناهگاه هورنلی (۳۲۶۰ متر)
  • نقطه شروع از دره: زرمات (۱۶۰۸ متر)
  •  اولین صعود: ۱۸ سپتامبر ۱۹۳۲ توسط انزو بندتی، جوزپه مازوتی با موریس بیچ، لوئیس و لوسین کارل و آنتوان گاسپار
  • اولین صعود در زمستان: ۲۷. فوریه ۱۹۷۵ توسط رنه آرنولد (René Arnold)، گوییدو بومان (Guido Bumann) و پرالونگ کاندید (Candide Pralong)
  •   اولین فرود با اسکی: ۱۴ مه ۱۹۷۵ توسط تونی والروز

مسیرهای صعود

ماترهورن با چهار یال (شمال شرقی، شمال غربی، جنوب شرقی، جنوب غربی) و چهار دیوار (شمالی، جنوبی، غربی، شرقی) یک کوه با چالش‌ها و زیبایی‌های فراوان است. این کوه به خوبی نشان‌دهنده تنوع طبیعی و چشم‌اندازهای زیبا می‌باشد.

مقایسه تعداد صعودها در فصل تابستان و زمستان بدون در نظر گرفتن مسیرها نشان‌دهنده این حقیقت است که صعود ماترهورن در فصل زمستان  با چالش‌های بیشتری همراه است و نیازمند تکنیک و تاکتیک کوهنوردی بسیار بیشتری است.

از نظر آماری، در بیست سال اخیر و در حین فصل عمومی صعود ماترهورن، میانگین حدود ۱۰۰ نفر (به انضمام راهنمایان) هر روز به قله ماترهورن از سمت سوئیس و ایتالیا صعود می‌کنند.

درجه صعود مسیرهای یال لیون از سمت ایتالیا و یال هورنلی از سمت سوئیس به ترتیب AD در سیستم فرانسوی استاندارد شده، که البته برای آلپینیست‌های آلپ درجه خیلی سختی به حساب نمی‌آید. همچنین، برخی از بخش‌های این مسیرها برای تسهیل شرایط عمومی مسیر صعود، طناب ثابت‌گذاری شده‌اند. با این وجود، هر ساله حوادث مرگباری در این کوه اتفاق می‌افتد که دلایل آنها شامل سقوط سنگ از بالا، بی‌توجهی به شرایط هوایی و سرعت آن، گم شدن مسیر، و کم تجربگی در تکنیک‌های صعود و عدم هماهنگی مناسب نام برده می‌شود.

یال شمال شرقی:

کلبه یا جانپناه سولوای در ارتفاع ۴۰۰۳ متری ماترهورن در یال شمال شرقی (مسیر هورنلی) قرار دارد. این جانپناه تنها در شرایط اورژانسی مورد استفاده قرار می‌گیرد و دارای لوازم ضروری بقا و نجات، به همراه یک خط تلفن متصل به پناهگاه هورنلی، می‌باشد. به دلیل استفاده غیر ضروری بسیاری از کوهنوردان از توالت اضطراری در این جانپناه، متأسفانه در تابستان و در نزدیکی این جانپناه، بوی ناخوشایندی در فضا حاکم است.

مشخصات مسیر:

  • سختی: ZS، با صخره نوردی درجه III UIAA
  • زمان مورد نیاز: ۵ -۶ ساعت
  • نقطه شروع: پایگاه هورنلی (۳۲۶۰ متر)
  • نقطه شروع از دره: روستای زرمات (۱۶۰۸ متر)
  • اولین صعود: ۱۴ ژوئیه ۱۸۶۵ توسط ادوارد وایمپر، چارلز هادسون، داگلاس رابرت هادو، لرد فرانسیس داگلاس، همراه با
  • راهنمایان کوه میشل آگوست کروز، پیتر تاگوالدر و پسرش.
  • اولین صعود در زمستان: ۳۱ ژانویه ۱۹۱۱ توسط چارلز اف مید و  جوزف لاچماتر و جوزف پولینگر
  • اولین صعود انفرادی: ۱۸۹۸ توسط : ویلهلم پاوولکه Wilhelm Paulcke

یال شمال غربی: مسیر یال زومات (Zmuttgrat) دارای نقطه شروع قرارگاه هورنلی در ارتفاع ۳۲۶۰ متر یا پناهگاه شونبویِل (Schönbiel) در ارتفاع ۲۶۹۴ متر است. زمان مورد نیاز برای فقط رسیدن به قله از این مسیر بین ۷ تا ۱۰ ساعت است.

مشخصات مسیر:

  • سختی: S، با صخره نوردی درجه IV. UIAA
  • زمان مورد نیاز: ۶-۷ ساعت
  • اولین صعود: ۳ سپتامبر ۱۸۷۹ توسط آلبرت مومری و  الکساندر برگنر، آگوستین جنتینتا و یوهان پتروس
  • اولین صعود: ۱ سپتامبر ۱۹۰۶ توسط هانس پفان
  • نقطه شروع: پایگاه هورنلی Hörnlihütte (۳۲۶۰ متر) یا پناهگاه شونبویِل (Schönbiel) در ارتفاع ۲۶۹۴
  • نقطه شروع از دره: روستای زرمات (۱۶۰۸ متر)
رخ جنوبی ماترهورن از سمت ایتالیا در سمت چپ یال و مسیر لیون مشخص است.
رخ جنوبی ماترهورن از سمت ایتالیا در سمت چپ یال و مسیر لیون مشخص است.

یال جنوب غربی:مسیر یال لیون «Liongrat» در ایتالیا با نقطه شروع پناهگاه کارل در ارتفاع ۳۸۲۸ متر قرار دارد. از این مسیر و پس از عبور از پناهگاه کارل، حدود ۵ ساعت زمان لازم است تا به قله برسید.

  • سختی: ZS، با صخره نوردی درجه III UIAA
  • زمان مورد نیاز: ۴-۵ ساعت
  • نقطه شروع: Rifugio Jean-Antoine Carrel (۳۸۲۹ متر)
  • موقعیت دره: Breuil-Cervinia (۲۳۴۶ متر)
  • اولین صعود: ۱۷ جولای ۱۸۶۵ توسط ژان-آنتوان کارل و ژان باپتیست بیچ
  • اولین صعود در زمستان: ۱۷ مارس ۱۸۸۲ توسط ویتوریو سلا، ژان آنتوان، ژان باپتیست و لوئی کارل

مسیر یال  جنوب شرقی: نام مسیر یال جنوب شرقی ماترهون معروف به  مسیر یال فورگن «Furggengrat»  است.

  • سختی: SS، با درجه UIAA صخره نوردی
  • زمان مورد نیاز: ۷ ساعت
  • نقطه شروع: Bivacco Bossi (۳۳۴۵ متر )
  • نقطه شروع از دره: Breuil-Cervinia (۲۳۴۶ متر)
  • اولین صعود: ۱۹۰۵ توسط رایان تحت هدایت جوزف لاچماتر
  • اولین صعود در زمستان: ۱۰ فوریه ۱۹۹۸ توسط جورجیو کاروزا، آندریا پرون و آگوستو تامونه

در سال ۱۹۹۲ هانس کامرلندر به همراه دیگو ویلیگ موفق شدند در مدت ۲۳ ساعت و ۲۶ دقیقه چهار بار قله ماترهورن را از چهار خط الرأس آن صعود کنند. که در زمان خود تلاشی نوآورانه و جدیدی بود. بسیاری معتقدند آن تلاش در آن سال بنیانگذار صعودهای سرعتی بود. ( اینکه آیا این نوع صعودها اصولا ارزش معنوی برای کوهنوردی به همراه دارد یا خیر بحثی است که در اینجا به آن نمیپردازم.

نقشه پانوراما از زرمات و کوههای اطراف آن
نقشه پانوراما از زرمات و کوههای اطراف آن

 

در مطلبی دیگر در مورد صعود به ماترهورن از مسیر یال هورنلی نکات ریز و درشت اما مهمی را شرح دادم.

نوشته و گردآوری: امیر سعید احمدی

این مطالب را نیز پیشنهاد میکنم:

راهنمای صعود به ماترهورن

تقسیم و اشتراک از ویژگیهای ارزشمند کوهنوردان است:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *