تغییر در دیدگاه کوهنوردی از بحثهای بسیار جذابی است که چندین سال است در جوامع کوهنوردی دنیا به بحث روز و داغ تبدیل شده است.
اگر به تاریخچه کوهنوردی دنیا نگاهی گذرا بیاندازیم روند تغییر سبک و تاکتیک، ابزار و وسایل و تکنیک های صعود به طور ملموس قابل مشاهده است و البته تغییر در دیدگاه کوهنوردی آنان نیز به همچنین.
قرن نوزدهم میلادی مصادف بود با شکل گیری مفهومی به نام کوهنوردی کلاسیک. تشکیل ارگان های رسمی و غیر رسمی کوهنوردی و راهنمایان کوهستان، فعالیت انجمن های جغرافیایی در عرصه نقشه برداری کوهستان و به طور کلی توجه کشورهای مختلف بویژه در حوزه آلپ به قابلیت های مختلف کوهستان. این سده شاید به دلیل ناشناخته بودن بسیاری از کوه های گیتی و فقر تکنیک و ابزار مصادف بود با برنامه ها و صعودهای هیئتی و پرتعداد یا به اصطلاح اکسپدیشن. از جمله می توان به برنامه های انجمن سلطنتی جغرافیای بریتانیای کبیر برای نقشه برداری از بخش های زیادی از قراقروم و هیمالیای هندوستان و نپال و بعدها تلاش های بریتانیایی ها بر روی رخ شمالی اورست در اوایل قرن بیستم و تلاش های مشابه آلمانی ها بر روی نانگاپاربات اشاره کرد.
این روند تا اواسط قرن بیستم که منجر به فتح تمامی ۸۰۰۰متری ها از سال ۱۹۵۰ با صعود به آناپورنا ۱ تا صعود سال ۱۹۶۴ چینی ها به شیشاپانگما گردید، کم و بیش ادامه داشت.
اگرچه در همان سال ها جسته و گریخته صعودهایی سبکبار و یا چیزی شبیه به صعود آلپی اتفاق می افتاد نمونه هایی مانند صعود معجزه آسای سبکبار و انفرادی هرمان بول به نانگاپاربات در ۱۹۵۳ ولی از آنجا که این سبک هنوز تعریفی نداشت این صعودها عموما از سوی جامعه کوهنوردی مورد تقبیح و عدم پذیرش قرار می گرفت.
شاید اینگونه بتوان اظهار کرد که در دهه هفتاد میلادی راینهولد مسنر ایده صعودهای سبکبار که در آلپ شیوع پیدا کرده بود را به عرصه صعودهای بلند کشاند. نمونه هایی مانند اولین صعود بواقع انفرادی از رخ شمالی اورست. صعود آلپی گاشربروم ۱ در سه روز در سال ۱۹۷۵ به همراه پیتر هابلر که بسیاری آن را اولین صعود سبکبار یک ۸۰۰۰ متری می دانند. اولین صعود بدون اکسیژن به اورست در سال ۱۹۷۸. تراورس رویایی گاشربروم ها در ۱۹۸۴ به همراه هانس کمرلندر که اولین صعود دو ۸۰۰۰ متری در یک برنامه به شمار می رفت و … بسیاری دیگر صعودها که درواقع گذشته از اینکه توانایی های مسنر را به رخ می کشید، حاکی از سبکی نو در کوهنوردی حتی در صعودهای بلند بود. بله دیگر خبری از صعودهای هیئتی چند ده روزه به همراه چندصد باربر و خدمه.. کمپ های متعدد و چندین هزارکیلو غذا و تجهیزات نبود.
کوهنوردی کوله به دوش با “بهینه ترین” ابزار می توانست از پس یک غول ۸۰۰۰ متری بربیاید.
سبک سبکبار که با عنوان Alpine از آن نام برده می شود و کوهنوردان معتقد به این سبک نیز Alpinist نامیده می شوند بواقع بالاترین سطح کونوردی امروزه دنیاست. این یک نظر شخصی نیست! این واقعیت جاری و دیدگاه تمامی جشنواره های معتبر مانند کلنگ طلایی و یا آموزش های انجمن های کوهنوردی و راهنمایان کوهستان معتبر در دنیاست. امروز دیگر درازای صعود یا مسافت پیموده شده ارزش چندانی در کوهنوردی ندارد بلکه درجه سختی.. طول مسیر.. سبک صعود و ابزار استفاده شده و حتی تعداد نفرات برنامه است که ارزش یک برنامه کوهنوردی را افزون می کند.
امروزه اسکی کوهستان بخش جدایی ناپذیر کوهنوردی است و بدون فراگیری فنون اسکی، شما به عنوان راهنمای کوهستان حتی اجازه فعالیت نخواهید داشت ولو اینکه طول و عرض آلپ را به هم دوخته باشید! امروزه چارچوب های جشنواره کلنگ طلایی piolet d’or ثابت کرده است که یک گشایش ۶۰۰۰ متری سبکبار را به یک پیمایش صرف چند ده کیلومتری ارجح می داند.
به هر روی سخن از تغییر سبک کوهنوردی است. تغییری که سالهاست در کشورهای پیشرو دنیا رخ داده است و بارقه های کمرنگ آن را نیز در کوهنوردی کشورمان مشاهده می کنیم. امیدواریم در آینده ای هرچند دور، علاقه مندان به چالش های واقعی کوهنوردی دریابند که دوران حمل کوله های چند ده کیلویی.. برف کوبی های پهلوان وار و برنامه های چندین و چند روزه به سر آمده است. دریابند که درازای یک برنامه خط الراسی زمستانه را با استفاده از اسکی می توان به نصف یا کمتر کاهش داد! اینکه پافشاری بر روی سبک های کهنه در کوهنوردی نشانه ی شجاعت نیست بلکه فرار از آموزش به روز کوهنوردی است.
امیدواریم و تلاش می کنیم که این بارقه ها روزی شعله ای برای تغییر دیدگاه کوهنوردان سنتی فراهم آورد در آینده ای هرچند دور!
این مقاله با تیتر تغییر در دیدگاه کوهنوردی برگرفته شده از مقاله‌ای با همین نام از کانال تلگرام garinmount میباشد.
