زمانی نمی‌توانستیم جهان را بدون یخ تصور کنیم. اما حالا شاهد آب شدن یخچال‌های طبیعی در مقابل چشممان هستیم.
در این متن به پیامدهای جدی این فرایند، برای آینده زمین و موجودات ساکن در آن میپردازیم:
آنچه در این مقاله خواهیم خواند:
بالا آمدن سطح دریا‌ها
حدود ۱۰ درصد از کل خشکی‌های سیاره ما را یخ‌ها تشکیل می‌دهند. حدود ۹.۳میلیون کیلومتر یخ داریم که ۷۰درصد از آب شیرین این سیاره را در خود ذخیره کرده است. چه اتفاقی می‌افتد اگر این یخ‌ها ذوب شوند؟ اول از همه سطح آب دریا‌ها بالا می‌آید. اگر همه یخچال‌های طبیعی ذوب شوند، سطح دریا‌های سراسر جهان ۷۰ متر بالا می‌آید.
تغییر شکل زمین
بالا آمدن دریا‌ها به این معناست که زمین در امتداد سواحل زیر آب می‌رود. طبق گزارشی که اخیرا صورت گرفته، اگر دو منطقه یخبندان در قطب جنوب به خاطر گرم شدن زمین از بین بروند، افزایش ۹۰ سانتیمتری سطح دریا در ۵۰ سال آینده باعث ناپدید شدن جزایر مارشال در اقیانوس آرام می‌شود و احتمال افزایش ۱.۸ متری در ۸۰ سال آینده، شانگهای، بمبئی و شهر هوشی‌مین و ۱۳ جزیره دیگر را کاملا زیر آب می‌برد.
جابجایی انسان‌ها
وقتی زمین‌های مسکونی به دلیل زیر آب رفتن، غیرقابل سکونت شوند، گونه‌هایی که اکنون روی خشکی زندگی می‌کنند دیگر نمی‌توانند در آنجا بمانند. این در مورد انسان‌ها هم صدق می‌کند، حدود دو میلیارد نفر (از جمعیت ۱۱ میلیارد نفری آینده) تا سال ۲۱۰۰ به خاطر تغییرات آب و هوایی پناهنده می‌شوند.
تشدید امواج طوفانی
بالا آمدن سطح دریا چالش‌های دیگری هم برای انسان و به طور کلی کشور‌ها به همراه دارد. محققان دانشگاه کورنل می‌گویند که تشدید امواج طوفانی و خطرناک، حتی در نواحی دور از ساحل سیل به راه می‌اندازند. در نتیجه، زمین کمتری در دسترس خواهد بود و جمعیتی که قبلا به دلیل تغییر مناطق ساحلی مهاجرت کرده بودند، حالا مجبورند برای سکونت در مناطق جدید تلاش کنند. علاوه بر این، دولت مجبور است زمین‌های عمومی را برای استقرار افراد جدید بفروشد.
زمین جدیدی آشکار می‌شود
برخی زمین‌ها زیر آب می‌روند و زمین‌های جدیدی با عقب‌نشینی یخ آشکار می‌شوند. یخ‌های دائمی سنگین هستند و وقتی ناپدید می‌شوند، وزن زیادی از روی زمین برداشته می‌شود. این زمین بعد از ناپدید شدن یخ‌ها به جای اولش باز می‌گردد و به شکل پیش از یخبندان خود درمی‌آید. این اثرات لزوما مثبت نیستند و ممکن است منجر به شکل‌گیری دریاچه‌های جدید، جدا شدن خشکی‌ها از هم و افزایش سیل شود.
آب آشامیدنی کمتر
در برخی مناطق یخ‌ها به صورت فصلی و دوره‌ای ذوب می‌شوند و مردم آنجا وابستگی زیادی به این تغییرات پی‌درپی دارند تا بتوانند آب کافی برای آشامیدن، کشاورزی و تولید برق خود را تأمین کنند. اگرچه ذوب یخچال‌ها ابتدا آب بیشتری در اختیار آن‌ها می‌گذارد، اما منجر به کمبود شدید در طولانی مدت می‌شود.
اسیدی شدن اقیانوس
گرم شدن هوا منجر به افزایش اسیدیته آب اقیانوس می‌شود که تأثیر زیادی روی مرجان‌ها و سایر موجودات دریایی دارد. ذوب یخچال‌های طبیعی می‌تواند این امر را تشدید کنند و منجر به اثر خورندگی روی موجودات صدف‌ساز شود که اثر دومینویی منفی در سرتاسر شبکه غذایی ایجاد می‌کند.
ماهیگیری دچار مشکل می‌شود
اسیدی شدن فزاینده آب اقیانوس، تأثیر زیادی روی تعداد ماهی‌هایی می‌گذارد که به عنوان منبع غذایی در دسترس انسان و موجودات دریایی هستند. باتوجه به این که گرم شدن آب منجر به تغییر زمان و مکان تولیدمثل ماهی‌ها می‌شود، برخی ماهیگیران شغل خود را از دست داده‌اند.
آب و هوای بدتر
پیامدهای ذوب‌شدن یخ‌ها فراتر از آن چیزی است که ابتدا تصور می‌کردیم و روی آب و هوای جهانی هم تأثیر می‌گذارد. ذوب یخ‌ها الگو‌های آب و هوایی را که معمولا اقیانوس‌ها به تنظیم آن کمک می‌کردند مختل می‌کند و باعث گرم‌تر شدن هوا در برخی مناطق و سردتر شدن برخی مناطق دیگر می‌شود.
افزایش دی‌اکسیدکربن
اقیانوس‌ها یک سوم دی‌اکسیدکربن تولید شده توسط انسان را جذب کرده و آن را از اتمسفر خارج می‌کنند. اما با افزایش گرما و ذوب یخچال‌ها، سطح دی‌اکسیدکربن اقیانوس‌ها افزایش می‌یابد و توانایی جذب بیشتر را از دست می‌دهند. افزایش دی‌اکسیدکربن در اقیانوس‌ها به طرز چشمگیری شرایط زندگی حیوانات دریایی را تغییر می‌دهند.
انقراض حیوانات
ذوب شدن یخچال‌های طبیعی فقط برای انسان پیامدهای گسترده ندارد. بلکه برای همه گونه‌های حیات وحش خطرناک است و آن‌ها را مجبور به جابجایی می‌کند، چون زیستگاهشان غیرقابل سکونت می‌شود. حیوانات سریع‌تر و آن‌هایی که به مهاجرت‌های طولانی عادت دارند، شانس بیشتری برای زنده ماندن در ذوب یخچال‌ها خواهند داشت، اما موجودات کندتر مثل لاکپشت‌ها احتمالا زودتر منقرض شوند.
گردآوری و تدوین: امیر سعید احمدی
عکس انتخاب شده از آرشیو شخصی از یخچال پرز
