کومه برفی چیست؟

کومه برفی چیست؟ در پایان این مقاله به جواب این سوال میرسیم.

وابسته به فصل و شرایط محیط , امکانات مختلفی برای  پیدا کردن و یا ساخت یک سرپناه برای بیواک وجود داره.  در فصل زمستان و در مناطق پر برف کوهستانی گاهی یافتن یک سرپناه طبیعی کمی دشوار است.

در این شرایط ساخت غار برفی و یا یک سنگر برفی راه حل مناسبی برای یک بیواک اضطراری زمستانی است. اغلب پیش میاد که برای ساخت اونها، یا زمان کافی در اختیار نداریم و یا توده برف از تراکم و عمق کافی برخوردار نیست و یا برای ساخت غار برفی شیب مناسب و برف کافی وجود نداره.

و اینجاست که ساخت یک  کومه برفی میتونه گزینه مناسبی باشه.

کومه برفی چیزی نیست جز یک پشته گنبدی شکل از حجم و توده‌ای از برف که داخل آن خالی میشود. و امکان اطراق در داخل آن برای سپری کردن شرایط اضطراری را در اختیار میگزارد.

روشهای مختلفی برای ساخت کومه برفی وجود داره،  اما روش «گاوصندوق شکن» شاید سریعترین روش ساخت کومه برفی باشد، بخصوص در مناطقی با عمق کم برف.

این اصطلاح گاوصندوق شکن/ مخزن شکن  را من  از زبان آلمانی به فارسی برگرداندم، ممکنه در ایران برای این روش از اصطلاح دیگری استفاده شود!

روش متداول ساخت کومه/ دخمه برفی در بسیاری از کشورها و ایران، توسط اساتید کوهنوردی تعلیم داده میشود. اما من اسم این روش سریع ایجاد کومه برفی را «کومه پارتیزانی» گذاشتم.

با استفاده از این روش میشه یک کومه برفی برای بیواک سه تا چهار نفر را در مدت سی دقیقه برپا کرد.

آموزش، تمرین ساخت کومه برفی زیر نظر اساتید کاربلد، چه با روش متداول و یا روش گاوصندوق شکن وکسب مهارت و تجربه آن میتواند در کوتاه کردن این زمان و ساخت یک کومه ایمن بسیار سودمند باشد.

در اینجا لازم میدانم که توجه‌تان را به این موضوع جلب کنم:

• غار برفی ،سنگر برفی و کومه برفی

با یکدیگر متفاوت هستند، همانطوری که با  ایگلو نیز بسیار متفاوت هستند. آنها هم در ساخت و هم در معنی باهم تفاوت دارند. اما هدف همگی یکی است. سپری کردن شرایط اضطراری.

در روش ایجاد کومه پارتیزانی،  بعد اینکه محل ایمنی بدور از ریزش بهمن و سنگ را برای بیواک انتخاب کردیم. چاله‌ای را به سطح و عمق مناسب در برف ایجاد میکنیم، با راه رفتن بروی سطح کف چاله ایجاد شده آن رامتراکم و صاف میکنیم. دقت شود به سطح زمین نرسیم.

اکنون کوله پشتی ها و اسکی و بقیه تجهیزات همراهمان را داخل چاله قرار داده و روی تجهیزات را با یک زیرانداز چادر و یا یک پانچو میپوشانیم. سپس برف‌های اطراف را دوباره به روی آن تجهیزات برمیگردانیم،

کار را تا انجای ادامه میدهیم که یک پشته مخروطی شکل از برف ایجاد شود.

لازم است  لایه به لایه حجم برف پشته را متراکم و مستحکم کنیم. و اجازه میدهیم که حجم برف در برودت هوا مستحکم شوند.

سپس در جهت پشت به باد با ایجاد یک ورودی کوچک شروع به خارج کردن تجهیزات و تراشیدن و تخلیه برف ازداخل پشته برف میکنیم. در حین تراشیدن و تخلیه برف از داخل کومه دقت میکنیم که دیوار و طاق کومه بیش ازحد نازک نشود و به آن آسیبی نرسد. بطور معمول قطر چهل سانتیمتر برای سقف کفایت میکند. در طول روز وقتی روشنایی محیط از سطح برف نمایان شود «کم و بیش» قطر حجم برف حدود چهل سانتیمتر است.

این تخلیه برف از داخل پشته برف را تا انجا ادامه میدهیم که داخل پشته برف فضای کافی برای افراد گروه وتجهیزات فراهم شود.

همچنان دقت شود که طاقمان صدمه‌ای نبیند و یا قطر طاق بیش از آن چه که باید نازک نشود. اما مهم است که طاق و بدنه کومه از داخل صاف و یکدست باشد.

اگر در نقاطی از بدنه و یا طاق کومه‌مان محفظه و یا سوراخ کوچکی ایجاد شده اصراری بر بستن آن نداشته باشیم. این سوراخها دریچه‌های مناسبی برای ورود هوای تازه هستند.

داخل کومه برفی نسبتا سریع به درجه صفر میرسد حتی اگر بیرون با دمای منفی بسیار پایین مواجه باشیم. دوتا نکته مهم وجود داره که باید در حین ساخت کومه برفی و سنگر برفی و غار برفی باید در نظر داشت:

• گردش مناسب هوا داخل کومه برفی برای جلوگیری از کمبود اکسیژن
• جلوگیری از آب شدن لایه برف و چکیده شدن قطرات آب از سقف گنبدیمان

ایجاد و یا حفظ چندین محفظه ورود و جریان هوا و امکان کنترل این ورودی. ما میتونیم با عبور یک باطوم کوهنوردی از محفظه ایجاد شده از آن به عنوان یک فنتیل بهره ببریم.

پس از اینکه محیط داخل کومه به اندازه مورد نیاز ایجاد شد دوباره بررسی میکنیم تا سقف از داخل کاملا سیقلی باشد.

از داخل و در کف کومه پایین دیواره آن شیار جوب مانندی به اندازه یک بند انگشت ایجاد میکنیم تا قطرات آبیکه در اثر بخار تنفس و آب شدن لایه یخ سقف کومه بر اثر کرمای بدن و تنفس، از سقف لیز خورده و داخل آن کانال جمع شود.

تمام تجهیزات و افراد را از داخل کومه خارج میکنیم و اجازه میدهیم تا حجم برف کومه قدری بر اثر برودت وسرمای محیطی مستحکم شود. اکنون زمان مناسبی است تا محل و اطراف و قسمت ورودی پشته برفی را به هرنحو ممکنی از خارج آن علامتگزاری کنیم. در صورتی که به هر دلیلی تیمهای امداد و یا پشتیبانی در روز بعد به دنبالمان بودند،  بتوانند از طریق این علائم از محل کومه اطلاع پیدا کنند و یا اینکه احیانا کسی اشتباها روی طاق کومه پا نگزارد.

خوب حالا که دیگه هم کومه برفیمان از داخل اماده شده و اطراف کومه را هم علامت گزاری کردیم، دیگر وقتش است که تجهیزات را به داخل کومه انتقال دهیم، اگر زیر انداز فوم و یا بادی به همراه داریم، انها به عنوان لایه ایزولاتسیون زیر استفاده میکنیم و سپس یا از کیسه خواب همراه و یا کیسه بیواک استفاده میکنیم.

در پایان چند نکته مهم: روشن کردن شمع و یا وسایل گازسوز برای پخت و پز و روشنایی، هم از حجم اکسیژن داخل کم میکنند و هم باعث گرم و ذوب شدن تدریجی سقف کومه میشه. مناسبه که هنگام استفاده از این وسایل به جریان هوا داخل کومه بخوبی فکر کنیم.

فراموش نکنیم که ایجاد این کومه‌ها برای شرایط اضطراری است پس ان را با هتل لوکس طلایی اشتباه نگیریم. به هر حال دمای صفر درجه بهتر از سی درجه منفی صفر  است. در بازگشایی و کمک به جریان هوا داخل کومه بیدقتی نکنیم که کمبودش میتونه باعث رطوبت زیاد داخل کومه شود و در نتیجه خطر ریزش سقف و خیس شدن لباسها و تجهیزات..

قطره قطره جمع گردد وانگهی دریا شود! پس نسبت به این موضوع حساس باشیم.

گرد آوری و تدوین: امیر سعید احمدی

تصاویر از https://www.bergzeit.ch/