نکات مهم در نصب پیچ یخنوردی

پس از آموزش و تمرین در نصب پیچ یخنوردی، مهم است که نکات مهم در نصب پیچ یخ نوردی را در نظر داشته باشیم. در ادامه به این نکات و ویژگی‌ها پرداخته می‌شود.

توجه: این مطلب ادامه مطلب تمرین نصب پیچ یخ است.

از نکات اولیه که همیشه باید به یاد داشته باشیم، این است که پیچ‌های یخ نوردی در اندازه‌های مختلفی ساخته می‌شوند و هر کدام در جای مناسب خودش بکار می‌آیند. هر چه طول پیچ داخل یخ بلندتر باشد، مقاومت نسبی آن نیز بیشتر است. به عبارت دیگر، پیچ‌های با طول بیشتر کمی مقاومت بیشتری نسبت به پیچ‌های کوتاه دارند (البته این اختلاف در یخ‌های محکم به مقدار ناچیزی است).

انتخاب مکان مناسب

پیچ یخ را بر روی تک قندیل‌های آویزان و یا ترک خوردگی و شیار عمیق روی سطح یخ و یا کوهان ترک خورده نصب نکنید. می‌توانید با شکستن قندیل نامطمئن و تراش لایه یخ به یخ مطمئن و پایدار برسید.

یکی از بهترین جاها برای نصب پیچ، داخل فرو رفتگی‌های یخی است. گاهی ضخامت کمتر از آن است که طول کامل پیچ در آن پیچیده شود. این حالت یکی از بدترین و خطرناک‌ترین حالات نصب پیچ یخ است.

 

در نمودار زیر، می‌توانید مقاومت پیچ یخ را در اندازه‌های مختلفی که از یخ بیرون مانده را مشاهده کنید. دو نقطه رنگی، یکی قرمز و دیگری سبز، نشان‌دهنده نقاط تحمل پیچ یخ بر اساس آلیاژ آن می‌باشد. به عنوان مثال، نقطه ضعف در پیچ یخ با آلیاژ آلومینیوم ۳ سانتیمتر است و در پیچ یخ با آلیاژ فلز ضد زنگ ۵ سانتیمتر است. همچنین، نقطه نارنجی مربوط به پیچ یخ با آلیاژ فلز و استفاده از تسمه است. (این اطلاعات از مقاله تحقیقی ارائه شده توسط شرکت بلک دیموند گرفته شده است). نکته مهم دیگر در این نمودار این است که افت شدید مقاومت پیچ در حالتی رخ می‌دهد که بیشتر از ۵ سانتی‌متر از یخ بیرون مانده باشد. (تصویر ۲)

 

ضمناً در نمودار فوق که توسط نقاط نارنجی مشخص شده است، اثر و بهبود نسبی از روش‌های کوتاه کردن بازوی پیچی، زمانی که بیشتر از ۵ یا ۶ سانتی‌متر از یخ بیرون قرار دارند، مشخص شده است.

بسیاری از تولید کنندگان پیچ یخ با آلیاژ آلمینیومی این مرز را ۳.۵ سانتی متر و در پیچ یخ های با فلز ضد زنگ ۵ سانتی متر تعیین کرده اند. (تصویر ۳)

 

در نتیجه، در وضعیتی که مجبور به کارگذاشتن میانی بر روی یخ با ضخامت کم هستید، استفاده از پیچ یخ کوتاهتر بهترین انتخاب است. (تصویر ۴)

اندازه پیچ

گاهی ممکن است که پیچ شما بنا به دلایلی از قبیل بلند بودن طول پیچ، نازک بودن لایه یخ، یا عدم امکان قرار گرفتن در موقعیت مناسبتر، برای نصب پیچ حمایت میانی یا کارگاه اقدام کنید که با برخورد نوک پیچ به سنگ روبرو می‌شوید. در هر صورت، پیچ ممکن است تا انتها بسته نشود.

اگر پیچ فقط ۱ سانتی‌متر از یخ بیرون مانده است، اشکال خاصی ندارد و بنا بر نوع یخ و استحکام آن٬ شرایط نسبی و استاندارد رعایت شده است. میتوانید مستقیماً از سوراخ پلاک کارابین پیچ یخ استفاده کنید.
در صورتی که بیرون زدگی پیچ بیش از ۱ سانتی متر باشد : باید برای کوتاه شدن بازوی فعال یا مقاومت پیچ توسط یک تسمه اسلینگ و یک گره حمایت یا همان (کلاوهیچ) به نحوی که نزدیک ترین فاصله به سطح یخ بسته شود یکی از مناسبترین روشها برای انجام اینکار است. (تصویر ۵)

توجه: مرز این بیرون ماندگی برای پیچهای یخ آلمینیومی ۳.۵ سانت است.

استفاده از پیچهای قابل تنظیم

اگر پیچ شما بنا به دلایلی از قابلیت قرار گرفتن در موقعیت مناسبتر برخوردار نیست، راه کار بعدی استفاده از پیچهایی است که صفحه پلاک آنها در طول بدنه قابل تنظیم است. یعنی اینکه متناسب با مقدار طول نفوذ پیچ در یخ میتوانیم جای ان را تغییر دهیم. در نتیجه طول اهرم مقاوم کم میگردد و احتمال شکستن یا در امدن پیچ کمتر خواهد شد. و یا استفاده از پیچ‌هایی است که تسمه اسلینگ اضافه بر روی بدنه آن تعبیه شده است.

تسمه شوک گیر

اگر از پیچهای یخ با حلقه و تسمه متحرک برخوردار نبودید میتوانید از یک طنابچه یا تسمه برای کوتاه کردن بازوی کارگر پیچ، کمک بگیرید. ولی بهتر است این نکته را فراموش نکنید در صورتی که نیروی وارده به تسمه بیش از حد زیاد باشد، بدنه پیچ شروع به خم شدن می‌کند و تسمه در بدنه لیز خورده و به سر پیچ می‌رود. طول زیاد بازوی خارج از سطح یخ باعث فشار بیش از حد، خمیدگی، و در نهایت شکست پیچ یخ می‌شود.

البته در بیشتر موارد، نیروی وارده بر میانی در اثر سقوط از این مقدار تجاوز نمی‌کند. بنابراین قدرت تحمل میانی قابل قبول است. ولی اگر سقوط بلند باشد (فاکتور سقوط بیش از۲ باشد) و یا طناب به مقدار لازم کشسانی نداشته باشد تا بتواند مقدار قابل توجه‌ای نیرو جذب کند، در آن صورت نیروی وارده به پیچ از حد فوق تجاوز کرده و باعث درهم شکسته شدن آن می‌شود. پس همیشه بهترین انتخاب همان استفاده از پیچ‌های ضامن متحرک یا پیچ‌های کوتاه است.

و یا استفاده از تسمه اسلینگ که به یک شوک گیر مجهز است انتخاب مناسبتری خواهد بود. (تصویر ۷)

در مورد سیستم ضربه گیر و ضد شوک و استفاده از تسمه اسلینگ های دینامیک در یخنوردی در مقاله دیگر توضیحاتی ارائه خواهم داد.

 

تقویت با دو پیچ

اگر پیچ یخ را در نقاط حساس یا یخی که تحمل فشار ناشی از سقوط را ندارد کار می‌گذارید، و در صورت عدم اطمینان از نصب پیچ اول می‌توانید از پیچ یخ دوم و یا پشتیبان مانند کارگاه به عنوان میانی استفاده کنید.

دراین تکنیک بعد از نصب پیچ اول که به ان اطمینان نداریم باید آنرا توسط یک پیچ دیگر تقویت کنیم به اصطلاح دو پیچ را ترکیب کنیم. از نکات مهم در این روش این است که باید توجه داشته باشید که پیچ دوم در راستای مستقیم و عمود بر پیچ اول قرار بگیرد. و طوری بهم نیرو وارد کنند که از دو طرف تحت فشار باشند. و در صورتی یکی از پیچها به هر دلیلی کنده شد شوکی بروی پیچ دوم وارد نکند. در این حالت در صورت سقوط و به شرط رعایت قوانین کارگاهی نیروی وارده به میانی تقریباً نصف می‌شود.

نکته: در این حالت توصیه می‌شود که کارابین میانی شما هم پیچ‌دار باشد تا بر اتر ضربه ناشی از سقوط دهانه کارابین باز نشود. و این کارگاه یا به اصطلاح میانی شما هم به صورت استاتیک زده شود.

مهم: بر روی سطوح یخزده و برفی که از پیوستگی لازم با سطح اصلی برخوردار نیستند برای نصب پیچ استفاده نکنید. اگر در روی سطح یخ، لایه برف یخ زده یا یخ نامناسب وجود داشت باید با کندن آن به یخ محکم و مقاوم رسید و در آنجا پیچ را نصب کرد یا اینکه می‌توان با کندن تاقچه‌ای در روی یخ، پیچ را در محل و یخ مناسب نصب کرد.

خاصیت اهرم

در صورتی که پیچ یخ به سختی وارد یخ می‌شد و نیاز به فشار و نیروی بیشتری احساس می‌گردید میتوان با استفاده از خاصیت اهرم کردن تیغه تبر در داخل سوراخ پلاک پیچ کمک گرفت. امروزه با استفاده از پیچهای جدید به ندرت امکان دارد با این مشکل روبرو شویم. با این حال این هم روشی است قدیمی و کارآمد.

آزادسازی پیچ

همیشه بعد از درآوردن پیچ یخ برای استفاده مجدد، باید یخ داخل آن را تخلیه نمود.

• بعد از آزادسازی پیچ، آن را از سمت الماسه نوک پیچ در دست گرفته و با تکان دادن آن سعی کنید یخ داخل لوله را خارج کنید. گاهی اوقات خالی کردن داخل پیچ به سادگی میسر نمی‌شود. اگر حجم یخ داخل لوله پیچ خارج نشد، با ضربه بسیار کم به سمت پلاک بروی سطح یخ سعی کنید یخ داخل لوله را خارج کنید. (تصویر ۱۱)
• گزینه بعدی این است که با انتقال بازدم خود به داخل لوله پیچ! دقت کنید که به هیچ وجه لبه‌های خود را در سرما به فلز نچسبانید.
• قراردادن پیچ یخ برای لحظاتی در داخل لباس برای گرم شدن را شخصاً پیشنهاد نمی‌کنم، اما به هر حال این راهکاری است که بعضی منابع پیشنهاد می‌دهند.
• اگر همچنان یخ داخل لوله پیچ یخ خارج نشد، می‌توانید فقط با استفاده از آبالاهوک پلاستیکی (و نه فلزی) یخ را خارج کنید. مولتی هوک و یا آبالاهوک فلزی می‌توانند داخل لوله پیچ یخ را خراش بیاندازند.

پیشنهاد تجربی

پیشنهاد میکنم که در محیط آموزشی و هنگام تمرین نصب پیچ یخ، روی نیش کرامپون مستقر باشیم ولو اینکه فقط چند سانت از زمین فاصله داشته باشیم و از تبر خود نیز استفاده کنیم. فقط از یک دست خود برای نصب پیچ استفاده کنید. سعی کنید شرایط تمرین پیچ یخ به شرایط واقعی نزدیک باشد. هم با دست راست تمرین کنید و هم با دست چپ.

– از راهنمایی‌های مربیان خود استفاده کنید.

گردآوری و تدوین: امیر سعید احمدی