سیستم جستجو رکو چیست؟

RECCO سیستم جستجو رکو و یا زنده یاب رکو چیست؟

 این علامتهای RECCO که روی بعضی لباسهای اسکی و کوهنوردی، نصب شدن به چه معنی هستند؟  آیا سیستم رادار رکو و ترنسیور یک کار انجام میدن؟ آیا سیستم رکو با موج رادیویی ترنسیور یکی هستند و با هم همخوانی دارند؟ سیستم جستجو و زنده یاب رکو چیست؟

در پایان این مقاله به جواب تمام این سوالها میرسیم.

در مقاله (ترانسیور بهمن چیست؟) در مورد سیستم‌های جستجو و نجات، عنوان کردم،  در حال حاضر دو نوع سیستم دیجیتال برای ردیابی افراد زیر آوار برف بهمن وجود دارد.

• سیستم های دیجیتال فعال « اکتیو»
• سیستم های دیجیتال نیمه فعال « پاسیو»

البته «تاکتیک» جستجوی غیر دیجیتالی و یا آنالوگ هم داریم! که فقط با بهره از میل سونداژمیل سونداژ و بیل برف و یا سگ‌های زنده یاب انجام میشود. این روش اگر سریعا انجام بگیرد اغلب کارآمد است و میشود افراد را زنده یافت، بخصوص زمانی که از سگهای زنده یاب هم استفاده شود، اما تجربه نشان داده متاسفانه اکثر مواقع این اقدامات بدلایل مختلف بیشتر برای پیدا کردن اجساد از زیر آوار بهمن انجام میشود تا زنده یابی.

برگردیم به موضوع اصلی:

سیستم های دیجیتالی فعال «اکتیو (مثل ترانسیور) از دو بخش فعال تشکیل شده است. یکی دستگاه «ارسال» سیگنال رادیویی و دیگری دستگاه «گیرنده» سیگنال رادیویی، که هر دو در یک موج رادیوی معین و استاندارد بصورت فعال سیگنال رادیویی را  ارسال و یا دریافت میکنند. به عنوان نمونه ترانسیور بهمن (برای اطلاعات بیشتر شما را بمرور مقاله ؟ترانسیور چیست؟ دعوت میکنم )

و  در مقابل آن «سیستم‌های نیم فعال ( پاسیو) : در این سیستم فقط یک دستگاه گیرنده و فرستنده ( دتکتور) وظیفه ارسال و دریافت سیگنال رادیوی را به عهده دارد و بخش دیگرآن تنها یک رفلکتور یا بازتابنده همان امواجرادیویی است.

در سیستم ردیابی نیم فعال که از تکنولوژی ارسال و دریافت امواج رادیویی بهره میبرد میتوان از سیستمRECCO نام برد.

در این مقاله من فقط به سیستم جستجو رکو میپردازم.

 

ابداع و توسعه سیستم جستجو رکو  RECCO در اواخر ده ۷۰ میلادی پس از یک حادثه بزرگ بهمن در کشور سوئد که از آن به عنوان فاجعه بهمن یاد میشود، شروع شد و مانند همه دستگاههای الکترونیکی نو ظهور در آن زمان، دستگاهی بزرگ  و سنگین و گران ولی کارآمد بود.

امروزه ، تیم های نجات از ردیابهای نسل نهم این سیستم بهره میبرند که شامل دو گروه ردیاب میشود:

• ردیاب دستی
• ردیاب هوایی

رد یاب دستی : توسط امداد گران حمل میشود، برای جستجوی میدانی و نزدیک مناسب است، آنها کمتر از ۱ کیلوگرم وزن دارند و اندازه‌ای در ابعاد یک کتاب درسی هستند. دامنه ارسال و دریافت سیگنالهای آن حدودبیست متر مربع است.

دتکتور  هوایی  SAR RECCO:

توسط هلیکوپتر حمل میشود و برای جستجوی محیط‌های گسترده مناسب هستند.

با کمک این نوع از دتکتورهای سیستم جستجو رکو،  امداد گران هوایی میتوانند مساحتی به بزرگی یک کیلومتر مربع را در ۶دقیقه کاوش کنند.

اما بخش مهم این سیستم قطعا بخش رفلکتور و یا بازتابنده آن است.

رفلکتور رکو ( بازتابنده رکو ) در حقیقت یک دیود همراه با آنتن است. نیازی به باتری ندارد.  آنها در داخل غلافی، به تجهیزات ، لباس ، کفش، کوله متصل و یا جاسازی میشوند. این رفلکتورها به اندازه یک بند انگشت ویا پاکن مدرسه با وزنی حدود چهار گرم هستند.   

بسیاری از تولید کنندگان تجهیزات کوهنوردی و اسکی یکی از این رفلکتورها را داخل محصولاتشان جاسازیمیکنند.

سیستم جستجو رکو چگونه کار میکند؟:

همانطور که در شروع عنوان کردم، سیستم نجات RECCO یک تکنولوژی دو قسمتی است. معمولا تیمهای نجات کوهنوردی و یا پیستهای اسکیمجهز به  ردیاب های RECCO  هستند. قسمت فرستنده (دتکتور)  این دستگاه هنگام عملیات جستجو یک سیگنال مستمر رادیویی برای جستجو ارسال میکند. اگر در محیط ارسال این امواج بازتابنده های RECCO که توسط کوهنوردان، اسکی بازان  و یاطبیعت گردان حمل میشود، وجود داشته باشد، آن امواج‌های ارسالی توسط رفلکتور دوباره به سمت دستگاه ارسال کننده (دتکتور) بارگشت داده میشود.

این سیگنال بازگرداننده شده توسط دستگاه گیرنده که خودِ فرستنده آن است، دریافت میشود. جهت و فاصله آن توسط خود دستگاه محاسبه میشود و تیم نجات و امداد را مستقیما به سمت بازتابنده هدایت میکند. بر خلاف تکنولوژی های دیگر، اگر چندین بازتابنده RECCO در بین تجهیزات فرد یا افراد وجود داشته باشد،  باعثردیابی بهتر مکان وی میشود.

تکنولوژی پیچیده رادار

درسته که سیستم نجات RECCO یک تکنولوژی پیچیده راداری است، اما برای مصرف کننده  استفاده از آن ساده است.

تیمهای نجات سازمان یافته میتوانند از ردیاب سبک و دستی ( دتکتور) بر روی زمین یا از درون هلکوپتر،  استفاده کنند که اجازه جستجوی سریع در یک منطقه وسیع یا خطرناک را میدهد. اسکی بازها و کوهنوردان بوسیله بازتابندههای RECCO  (رفلکتور) که در داخل البسه، کفش و یا کوله و دیگر تجهیزاتشان نصب میشود نیازی به توجه یا تلاش خاصی ندارند. تنها مورد مهم و ضروری همراه داشتن یک رفلکتور رکو و اینکه تصمیمهای درستی بگیرند تا از خطر بهمن و یا دیگر خطرات کوهنوردی در امان باشند.

چند نکته در مورد رفلکتور و یا بازتابنده های RECCO:

همواره باید بخاطر داشت که هیچ ابزاری و یا تکنولوژی نمیتواند از بروز بهمن و یا حوادث نا خواسته دیگر جلوگیری کنند. تجهیزات رکو RECCO و یا ترنسیور نیز به همچنین.

با این حال هنگامی که یک طبیعتگرد، کوهنورد و یا اسکی باز به کمک نیاز داشته باشد و درصورتی که امدادگران در جستجوی وی با رادار ریکو  مجهز باشند ، وجود بازتابنده های ( رفلکتور)  RECCO واقعا نقشی حیاتیایفا میکند.

رفلکتورها نیازی به انرژیی باتری ندارند. آنها چیزی بجز یک قطعه دیود و آنتن حساس نیستند.

دامنه سیگنال دتکتور رکو بستگی به خشکی و یا رطوبت برف دارد.

برف خیس سیگنال را جذب خود می کند. نجاتگران هنگام جستجو در شرایط برف مرطوب ، باید تاکتیک جستجو خود را بسته به نوع برف تنظیم کنند.

نسل جدید دتکتور رکو میتوانند سیگنالهای ارسالی توسط یک ترنسیور بهمن را دریافت کنند. اما قطعا جایگزینی برای ترنسیور بهمن  و تاکتیک جستجوی سریع و میدانی آنها نیستند.

از چندین سال پیش، بسیاری از کارخانجات تولید تجهیزات و البسه اسکی، کوهنوردی و طبیعتگردی قطعات رفلکتور را در محصولات تولیدی خود نصب و جاسازی میکنند.

رفلکتورهای RECCO را میتوان بصورت جداگانه نیز برای نصب بروی انواع تجهیزات تهیه کرد.

سخن پایانی: دستگاه ترانسیور بهمن، ابزار ضروری و مناسب برای فعالان اسکی کوهستان و یا اسکی تورینگ است.  هزینه خرید آن به عهده فرد است. برای کارکرد بهینه آن،  نیاز به حداقل یک فرستنده و یک دستگاه گیرنده دیگر هست.

در مقابل سیستم رکو، برای جستجو در محیطی وسیعتر مناسب است. مانند جستجو در پیست‌ اسکی، جاده،کوهستان، بیابان، کویر و گاهی دریا.

هزینه تهیه تجهیزات رکو به عهده سازمانهای خدمات امداد و نجات، پیستها، سازمان آتشنشانی و ارگانها است. و خرید رفلکتور آن نیز برای عموم افراد بسیار کم و مقرون به صرفه است. گاهی در داخل البسه وکفشهای اسکی یک رفلکتور توسط تولید کنندگان نصب شده که دیگر نیازی به هزینه توسط طبیعتگردان ، کوهنوردان، اسکیبازان ندارد.

معدود افرادی به این وسیله «رسکیو» میگن که البته اشتباه است. رِکّو  RECCO

گاهی عنوان میشه، این سیستم در ایران کاربردی ندارد!  سیستم رکو ربطی به مکان جغرافیایی ندارد! اصولا ساخته شده که این مشکل مکان یابی مصدومین را حل کند. اما همانطور که عنوان کردم. برای یک سیستم کارآمد رکو ما نیاز به یک رفلکتور و دتکتور داریم. بدون هر کدام از این دو، این سیستم کارآیی ندارد. و البته از هردوی اینها ضروری‌تر وجود تیمهای آموزش دیده جستجو و امداد که مجهز به این سیستم هستند و آموزش و تجهیز عموم ورزشکاران ورزشهای زمستانی و طبیعتگردان و کوهنوردان، است. 

گاهی عنوان میشه که این سیستم قدیمی است و بجایش ترانسیور آمده! که البته برداشت صحیحی نیست. این سیستم در بسیاری از کشورهای آمریکای شمالی و اروپا  استفاده میشه، در چند سال گذشته این سیستم بسیار کارآمدتر از سابق شدن بطوری که شاهد آن هستیم بسیاری از برندهای مطرح در حال تجهیز تولیداتشان با یک رفلکتور رکو هستند.

شخصا  فکر میکنم در آینده نزدیک شاهد رقابت برندها و تکنولوژی‌های مشابه جستجو و امداد از این دست باشیم.

مقایسه تجهیزات رادار رکو و ترانسیورها از نظر من مقایسه سیب و گلابی است! این دو سیستم با هم متفاوت هستند، کارکردشان هم متفاوت است.

 نمیشه گفت اون یکی بهتره و این یکی بدتر! دامنه استفاده‌شان متفاوت است.

هیچ تجهیزاتی، هیچ تکنیکی و هیچ تاکتیکی، ما را از حوادث بهمن و یا خطرات دیگر در طبیعت، در امان نگه نمیدارد بجز تامل و تفکر در تصمیماتمان و اگر لازم بود تواضع در مقابل طبیعت.

تصمیمات صحیح همچنان مهمترین عامل در مدیریت بحران است.

نوشته: امیر سعید احمدی