به نقل از وبلاگ کوه قاف: احیای اکوسیستمهای کوهستانی موضوع امسال در روز جهانی کوهستان ۲۰۲۳ است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ۱۱ دسامبر را «روز جهانی کوهستان» نامگذاری کرد. از سال ۲۰۰۳، هر ساله برای ایجاد آگاهی در مورد اهمیت کوهها برای زندگی، برجسته کردن فرصتها و محدودیتها در توسعه کوهستان و ایجاد اتحادهایی که تغییرات مثبتی را برای مردم و محیطهای کوهستانی در سراسر جهان به ارمغان میآورد، مشاهده شده است.
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) آژانس هماهنگ کننده اهداف این روز (جشن) و موظف است اجرای آن را در سطح جهانی رهبری کند. دبیرخانه مشارکت کوهستان در بخش جنگلداری فائو مسئول هماهنگی این فرآیند بین المللی است.
این موضوع برای گنجاندن کامل کوهها در دهه سازمان ملل در احیای اکوسیستم ۲۰۲۱-۲۰۳۰، با همکاری سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد و برنامه محیطزیست سازمان ملل انتخاب شده. این دهه فرصتی است برای گردآوری حمایتهای سیاسی، تحقیقات علمی و منابع مالی به منظور افزایش قابل توجه بازسازی و جلوگیری از تخریب بیشتر اکوسیستمهای کوهستانی.
کوه ها حدود ۲۷ درصد از سطح زمین را پوشاندهاند و میزبان حدود نیمی از نقاط مهم تنوع زیستی جهان هستند. آنها به عنوان برجهای آبی جهان، آب شیرین را برای نیمی از بشریت تامین میکنند. کوهها میزبان طیف خارقالعادهای از گیاهان و جانوران و بسیاری از جوامع متنوع فرهنگی با زبانها و سنتهای مختلف هستند. از تنظیم آب و هوا و خدمات تامین آب گرفته تا نگهداری و حفاظت از خاک. کوهها کلید زندگی و معیشت ما هستند.
با این حال کوهها از تأثیرات تغییرات آب و هوایی و توسعه ناپایدار رنج میبرند و این امر خطرات را برای مردم و کره زمین تشدید میکند. تغییرات آب و هوایی جریان آب را تهدید میکند و افزایش سریع دما گونههای کوهستانی و مردمی را که به این اکوسیستم ها وابسته هستند مجبور به سازگاری یا مهاجرت میکند. شیبهای تند به این معنی است که پاکسازی جنگل برای کشاورزی، سکونتگاهها یا زیرساختها میتواند باعث فرسایش خاک و همچنین از بین رفتن زیستگاه شود. فرسایش و آلودگی به کیفیت آب جاری در پایین دست آسیب میرساند. بر اساس پانل بین دولتی تغییرات آب و هوا، تا ۸۴ درصد از گونههای کوهستانی بومی در معرض خطر انقراض قرار دارند، در حالی که پیشبینی میشود جمعیت طیف وسیعی از گونههای گیاهی و جانوری کوهستانی کاهش یافته و با خطر انقراض روبرو هستند.
توافقنامه تنوع زیستی اخیر کنفرانس تنوع زیستی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۲ – که متعهد میشود تا سال ۲۰۳۰ از ۳۰ درصد زمینها، اقیانوسها، مناطق ساحلی و آبهای داخلی زمین محافظت کند – انگیزهای برای احیا و حفاظت از مناظر کوهستانی فراهم میکند.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد اخیرا در قطعنامه سه ساله خود در مورد توسعه پایدار کوهستانی، ۲۰۲۳-۲۰۲۷ را “پنج سال اقدام برای توسعه مناطق کوهستانی” اعلام کرد. اهداف این طرح جذب کمکهای بلاعوض و سرمایهگذاری برای کوهها، توسعه اقتصادها و فناوریهای “سبز”، ایجاد مکانیسمهایی برای تقویت همکاری بین کشورهای کوهستانی و توسعه علم و آموزش در زمینه توسعه پایدار کوهستانی است.
روز جهانی کوهستان در سال ۲۰۲۳ فرصتی برای افزایش آگاهی در مورد ارتباط اکوسیستمهای کوهستانی و فراخوان برای راهحلهای مبتنی بر طبیعت، بهترین شیوهها و سرمایه گذاریهایی است که باعث ایجاد انعطافپذیری، کاهش آسیبپذیری و افزایش توانایی کوه ها برای سازگاری با تهدیدات روزانه و رویدادهای شدید آب و هوایی میشود.
در حالی که «بازیابی اکوسیستمهای کوهستانی» موضوع پیشنهادی برای سال ۲۰۲۳ است، کشورها، جوامع و سازمانها میتوانند از طریق موضوعی که بیشتر به آنها مرتبط است، این روز را جشن بگیرند.
گردآوری و ترجمه «وبلاگ کوه قاف» با اقتباس و ترجمه از سایت فائو
اگر مایل هستی در مورد روز جهانی کوهستان و اهداف و خط مشی آن بیشتر بدانی٬ این مقاله را هم پیشنهاد میکنم.